Petrol Fiyatı Düşerken

Petrol Fiyatı Düşerken

Ocak-Aralık 2014 arasında petrol fiyatları %34,86 düşmüştür. Sadece Kasım ayında 85,89 dolardan 68,33 dolara yani %20,5 düşmüştür.
Ocak-Aralık 2014 arasında doğal gaz fiyatlarındaki düşüş %25,12 olurken, Kasım ayında fiyatlar %2,43 artmıştır.
Yine Ocak-Aralık döneminde Euro dolar karşısında %8,3 değer kaybetmiştir.

Euro/Dolar

% Değişim

Dolar/TL

Ocak 2014

1,3487

-1,9

2,2209

Şubat 2014

1,3802

2,3

2,2168

Mart 2014

1,3771

-0,2

2,2218

Nisan 2014

1,3867

0,7

2,1313

Mayıs 2014

1,3631

-1,7

2,0946

Haziran 2014

1,3692

0,5

2,1195

Temmuz 2014

1,3389

-2,2

2,1225

Ağustos 2014

1,3133

-1,9

2,1622

Eylül 2014

1,2632

-3,8

2,2076

Ekim 2014

1,2525

-0,9

2,2624

Kasım 2014

1,2452

-0,6

2,2376

1 Aralık 2014

1,2470

0,3

2,2302

5 Aralık 2014

1,2368

-0,1

2,2622

Brent Petrol Fiyatları
(Dönem sonu)

$

%
Değişim

Ocak 2014

106,40

-4,0

Şubat 2014

109,07

2,5

Mart 2014

107,76

-1,2

Nisan 2014

108,07

0,3

Mayıs 2014

109,41

1,2

Haziran 2014

112,42

2,8

Temmuz 2014

105,47

-6,2

Ağustos 2014

103,11

-2,2

Eylül 2014

94,75

-8,1

Ekim 2014

85,89

-9,4

Kasım 2014

68,33

-20,5

1 Aralık 2014

72,54

6,2

2 Aralık 2014

70,54

-2,8

3 Aralık 2014

69,92

-0,9

4 Aralık 2014

69,64

-0,4

5 Aralık 014

69,31

-0,5

Dow Jones %13,9 değer kazanırken, Frankfurt Borsası (DAX) sadece %7 yükselmiştir. Tokyo Borsası (Nikkei 225) ise, %20,2 yükselmiştir. İstanbul Borsası’nın (BIST 100) bu dönemdeki “kazancı” %9,7 olmuştur.

Dow Jones

DAX

Nikkei 225

BIST 100

Ocak 2014

15.699

-5,3

9.306

-2,6

14.915

-8,5
77.720
1,6

Şubat 2014

16.322

4,0

9.692

4,1

14.841

-0,5
78.993
-1,4

Mart 2014

16.458

0,8

9.556

-1,4

14.828

-0,1
77.875
4,1

Nisan 2014

16.581

0,8

9.603

0,5

14.304

-3,5
81.051
4,7

Mayıs 2014

16.717

0,8

9.943

3,5

14.632

2,3
84.873
2,1

Haziran 2014

16.827

0,7

9.833

-1,1

15.162

3,6
86.625
2,1

Temmuz 2014

16.563

-1,6

9.407

-4,3

15.621

3,0
88.404
-0,3

Ağustos 2014

17.098

3,2

9.470

0,7

15.425

-1,3
88.130
0,1

Eylül 2014

17.043

-0,3

9.474

0,0

16.174

4,9
88.234
-1,0

Ekim 2014

17.391

2,0

9.327

-1,6

16.414

1,5
87.389
4,0

Kasım 2014

17.828

2,5

9.981

7,0

17.460

6,4
90.902
2,4

1 Aralık 2014

17.889

0,3

9.960

-0,2

17.925

2,7
85.239
-6,3

Ocak-Aralık 2014

13,9

7,0

20,2

9,7

Bu gelişmelere bakıldığında, AKP iktidarının dört ayaküstüne düştüğü kolayca söylenebilir. Diğer bir ifadeyle, dünya petrol ve doğal gaz piyasasındaki fiyat düşüşlerinin AKP’ye seçimlerde kullanabileceği önemli bir kaynak sağladığı düşünülebilir.
Dünya piyasalarındaki gelişmelerin Türkiye ekonomisine yansısına biraz yakından bakalım.
Türkiye geçen yıl 18,5 milyon ton ham petrol ithal etmiştir.

Ham Petrol İthalatı

Ton
(Bin ton)

Ton fiyatı($)

Toplam İthalat
(Milyon $)

2010

16.873

557,3

9.403

2011

18.049

778,8

14.057

2012

19.479

781,4

15.221

2013

18.554

759,9

14.100

Ocak 2014

1.252

744,8

932

Şubat 2014

1.319

763,5

1.007

Mart 2014

1.275

754,3

961

Nisan 2014

1.435

756,5

1.086

Mayıs 2014

1.239

765,9

949

Haziran 2014

1.270

786,9

999

Temmuz 2014

1.545

738,3

1.140

Ağustos 2014

1.438

721,8

1.038

Eylül 2014

1.688

663,3

1.120

Ekim 2014

1.893

601,2

1.138

Kasım 2014

1.620*

478,3

775

1 Aralık 2014

1.620*

507,8

823

Toplam

17.593

11.968

Bu yılın ilk on ayında ithal edilen ham petrol miktarı 14,3 milyon ton olmuştur. Bunun parasal değeri 10,3 milyar dolardır. Tahmini olarak yıl sonu itibariyle 17,6 milyon ton ham petrol ithalatı için yaklaşık 12 milyar dolar ödenecektir. (Ham petrol ithalat değeri 2002 yılı başından itibaren gizleme nedeniyle yayınlanmamaktadır. Hesaplama bize aittir.)
Petrol fiyatlarındaki düşüş, anlaşmalar 3 ay ile 1 yıl arasında yapıldığından ödemeler dengesine hemen yansımayacaktır. Yansıdığını varsayacak olarsak, fiyatlardaki düşüş ödemeler dengesinde (yıllık) bir milyar dolarlık bir azalmaya denk düşecektir. Bu miktar da Recep Tayyip Erdoğan sarayı için harcanan paradan daha azdır.
Petrol fiyatlarına paralel olarak doğal gaz fiyatları da %25 oranında düşmüştür. Ancak bu düşüşün ödemeler dengesine yansıması söz konusu değildir. Çünkü Türkiye’nin doğal gaz ithalatı (ağırlıklı olarak Rusya) ikili anlaşmalarla belirlenmiş fiyat üzerinden yapılmaktadır ve bu da uluslararası fiyatlardan oldukça yüksektir. Tahmini olarak Türkiye bin metre küp doğal gaza ortalama 400-450 dolar ödemektedir. Bu fiyat da uluslararası fiyatların neredeyse üç katıdır. Bu nedenle doğal gaz fiyatlarındaki düşüşün ödemeler dengesine hiçbir etkisi bulunmamaktadır. Son Putin-Erdoğan görüşmesinde olduğu gibi, ihracatçı ülkenin “özel indirim”e girmesi dışında bir düşüş olmamaktadır. Putin’in “ziyaret”inden sonra yapılan açıklamada Rusya’nın doğal gaz fiyatında %6 indirim yapacağı ilan edilmiştir. Dünya fiyatlarının %25 düştüğü ortamda böyle bir indirim, olsa olsa “devede kulak” olmaktadır.

Doğal Gaz Fiyatları

1 MMBTU/$

1.000 m³/$

%
Değişim

Ocak 2014

4,943

177,0

16,9

Şubat 2014

4,609

165,0

-6,8

Mart 2014

4,371

156,5

-5,2

Nisan 2014

4,815

172,4

10,2

Mayıs 2014

4,550

162,9

-5,5

Haziran 2014

4,439

158,9

-2,4

Temmuz 2014

3,825

136,9

-13,8

Ağustos 2014

4,049

145,0

5,9

Eylül 2014

4,122

147,6

1,8

Ekim 2014

3,869

138,5

-6,1

Kasım 2014

3,963

141,9

2,4

1 Aralık 2014

4,007

143,5

1,1

2 Aralık 2014

3,874

138,7

-3,3

3 Aralık 2014

3,805

136,2

-1,8

4 Aralık 2014

3,649

130,6

-4,1

5 Aralık 014

3,701

132,5

1,4

Dünya emtia piyasasındaki gelişmelere (fiyat düşüşlerine), borsa endekslerindeki yükselişlere bakılarak yapılan değerlendirmeler, özellikle “medya” haberleri “iyimserlik” rüzgarları estirmektedir. Oysa Türkiye ekonomisi, “iyimser” haberlerin tersine, hiç de iyi durumda olmadığı ve gelişmelerin ekonomiye olumlu yansımasının fazlaca önemli olmayacağı görülmektedir. Ama bu gelişmelerin bir kez daha ortaya çıkardığı gerçek, Türkiye ekonomisinin dışa bağımlılığının daha fazla arttığı, “dış şoklar”dan çok daha fazla etkilenecek bir “kırılganlığa” sahip olduğudur. Gerisi sadece propaganda ve spekülasyondan ibarettir.

Dış Borç

(milyon $)

Kamu

Özel

Toplam dış Borç

Dış Borç Stoku / GSYH (%)

2010

100.645

191.020

291.665

39,9

2011

103.572

200.006

303.578

39,2

2012

111.071

227.661

338.732

43,1

2013

121.096

268.177

389.273

47,4

2014 Ç1

121.986

266.021

388.007

48,0

2014 Ç2

123.746

277.960

401.706

50,4

İç Borç

(Milyar TL)

Ortamala
$ kuru

(Milyar $)

2010
368,9

1,50760

244,7

2011
387,6

1,67806

231,0

2012
408,4

1,80114

226,7

2013
430,3

1,90543

225,8

2014 Ç1
436,3

2,21986

196,5

2014 Ç2
434,1

2,11546

205,2

Konuyla bağlantılı yazılar:
*** Mahir Çayan, Kesintisiz Devrim I
*** Mahir Çayan, Kesintisiz Devrim II-III
*** Devrimin Yolu
*** Devrim Nasıl Yapılır?
*** Kadrolar ve Politikada "Güç-Nicelik" Kavrayışı
*** Silahlı Propaganda : Bir Politik Mücadele Biçimi [Temmuz-Ağustos 1997 - 38. Sayı]
*** Silahlı Propaganda ve Konspirasyon Kuralları [Ocak-Şubat 1996 - 29. Sayı]
*** “Ademe Mahkum Etmek” ve Mutlak Savaş [Eylül-Ekim 2012 - 129. Sayı]
*** Silahlı Propaganda “Ademe Mahkum” Edilebilir mi? [Eylül-Ekim 2012 - 129. Sayı]
*** Siyasi Gerçekleri Teşhir [Mayıs-Haziran 2000 - 55. Sayı]
*** Siyasi Gerçekleri Teşhir ve Devrimciler Örgütü - V.İ. Lenin
*** Şehir Gerilla Savaşı ve Silahlı Propaganda
*** Tarihte Zorun Rolü ve Proletarya Diktatörlüğü [Kasım-Aralık 2009 - 112. Sayı]
*** "Terörizm hiçbir zaman proleterin silahı olmamış..."!< [Temmuz-Ağustos 2006 - 92. Sayı]
*** Demokrasi ve Hukuk Devleti [Ocak-Şubat 2010 - 113. Sayı]
*** AKP Hükümeti ya da "Merak etmeyin Ordu var..." [Kasım-Aralık 2002 - 70. Sayı]
*** Demokratik Devrimin Tamamlanmadığı Bir Ülkede Merak Etmeyin, Ordu Yok! [Eylül-Ekim 2007 - 99. Sayı]
*** Genelkurmay ile Fettullahçı Cemaat Arasında “Consensus” ya da “Uyumlu Çatışma” [Ocak-Şubat 2010 - 113. Sayı]
*** AKP’yi Kapatmak ya da Gayrı-Meşru Olmak [Mart-Nisan 2008 - 102. Sayı]
*** Velevki AKP Kapatılsa Ne Olur! [Temmuz-Ağustos 2008 - 104. Sayı]
*** AB Anayasa Referandumu - AB Tipi Yeni-Sömürgeciliğin İflası [Mayıs-Haziran 2005 - 85. Sayı]
*** Askeri Darbe ile Şeriatçı Hükümet Arasına Sıkışanlar [Eylül-Ekim 2003 - 75. Sayı]
*** Fransa Tarihinden: II. Cumhuriyet’in sonu [Eylül-Ekim 2007 - 99. Sayı]
*** İslam İnkılâbının Gerçek ve Üstün Münevverler Aristokrasyası [Kasım-Aralık 2002 - 70. Sayı]
*** Kurşun Geçirmez Yelek Arkasındaki Korku [Ocak-Şubat 2006 - 89. Sayı]
*** "Globalleşen" Dünyada Anti-Emperyalist Bir İktidar Yaşayabilir mi? [Kasım-Aralık 1999 - 52. Sayı]
*** Şehir Küçük-Burjuvazisinin "Globalizm Aşkı"nın Sonu [Mayıs-Haziran 2001 - 61. Sayı]
*** Kapitalizm ve "Modernizasyon"
*** "Türkiye'de, Demokratik Devrim Diye, Toprak Devrimi Diye Bir Sorun Yoktur"! [Temmuz-Ağustos 2000 - 56. Sayı]

	Euro/Dolar	% Değişim	Dolar/TL
Ocak 2014	1,3487	-1,9	2,2209
Şubat 2014	1,3802	2,3	2,2168
Mart 2014	1,3771	-0,2	2,2218
Nisan 2014	1,3867	0,7	2,1313
Mayıs 2014	1,3631	-1,7	2,0946
Haziran 2014	1,3692	0,5	2,1195
Temmuz 2014	1,3389	-2,2	2,1225
Ağustos 2014	1,3133	-1,9	2,1622
Eylül 2014	1,2632	-3,8	2,2076
Ekim 2014	1,2525	-0,9	2,2624
Kasım 2014	1,2452	-0,6	2,2376
1 Aralık 2014	1,2470	0,3	2,2302
5 Aralık 2014	1,2368	-0,1	2,2622

Brent Petrol Fiyatları (Dönem sonu)
	$	% Değişim
Ocak 2014	106,40	-4,0
Şubat 2014	109,07	2,5
Mart 2014	107,76	-1,2
Nisan 2014	108,07	0,3
Mayıs 2014	109,41	1,2
Haziran 2014	112,42	2,8
Temmuz 2014	105,47	-6,2
Ağustos 2014	103,11	-2,2
Eylül 2014	94,75	-8,1
Ekim 2014	85,89	-9,4
Kasım 2014	68,33	-20,5
1 Aralık 2014	72,54	6,2
2 Aralık 2014	70,54	-2,8
3 Aralık 2014	69,92	-0,9
4 Aralık 2014	69,64	-0,4
5 Aralık 014	69,31	-0,5

	Dow Jones		DAX		Nikkei 225		BIST 100
Ocak 2014	15.699	-5,3	9.306	-2,6	14.915	-8,5	77.720	1,6
Şubat 2014	16.322	4,0	9.692	4,1	14.841	-0,5	78.993	-1,4
Mart 2014	16.458	0,8	9.556	-1,4	14.828	-0,1	77.875	4,1
Nisan 2014	16.581	0,8	9.603	0,5	14.304	-3,5	81.051	4,7
Mayıs 2014	16.717	0,8	9.943	3,5	14.632	2,3	84.873	2,1
Haziran 2014	16.827	0,7	9.833	-1,1	15.162	3,6	86.625	2,1
Temmuz 2014	16.563	-1,6	9.407	-4,3	15.621	3,0	88.404	-0,3
Ağustos 2014	17.098	3,2	9.470	0,7	15.425	-1,3	88.130	0,1
Eylül 2014	17.043	-0,3	9.474	0,0	16.174	4,9	88.234	-1,0
Ekim 2014	17.391	2,0	9.327	-1,6	16.414	1,5	87.389	4,0
Kasım 2014	17.828	2,5	9.981	7,0	17.460	6,4	90.902	2,4
1 Aralık 2014	17.889	0,3	9.960	-0,2	17.925	2,7	85.239	-6,3
Ocak-Aralık 2014		13,9		7,0		20,2		9,7

Ham Petrol İthalatı
	Ton (Bin ton)	Ton fiyatı($)	Toplam İthalat (Milyon $)
2010	16.873	557,3	9.403
2011	18.049	778,8	14.057
2012	19.479	781,4	15.221
2013	18.554	759,9	14.100
Ocak 2014	1.252	744,8	932
Şubat 2014	1.319	763,5	1.007
Mart 2014	1.275	754,3	961
Nisan 2014	1.435	756,5	1.086
Mayıs 2014	1.239	765,9	949
Haziran 2014	1.270	786,9	999
Temmuz 2014	1.545	738,3	1.140
Ağustos 2014	1.438	721,8	1.038
Eylül 2014	1.688	663,3	1.120
Ekim 2014	1.893	601,2	1.138
Kasım 2014	1.620*	478,3	775
1 Aralık 2014	1.620*	507,8	823
Toplam	17.593		11.968

Doğal Gaz Fiyatları
	1 MMBTU/$	1.000 m³/$	% Değişim
Ocak 2014	4,943	177,0	16,9
Şubat 2014	4,609	165,0	-6,8
Mart 2014	4,371	156,5	-5,2
Nisan 2014	4,815	172,4	10,2
Mayıs 2014	4,550	162,9	-5,5
Haziran 2014	4,439	158,9	-2,4
Temmuz 2014	3,825	136,9	-13,8
Ağustos 2014	4,049	145,0	5,9
Eylül 2014	4,122	147,6	1,8
Ekim 2014	3,869	138,5	-6,1
Kasım 2014	3,963	141,9	2,4
1 Aralık 2014	4,007	143,5	1,1
2 Aralık 2014	3,874	138,7	-3,3
3 Aralık 2014	3,805	136,2	-1,8
4 Aralık 2014	3,649	130,6	-4,1
5 Aralık 014	3,701	132,5	1,4

Dış Borç
(milyon $)	Kamu	Özel	Toplam dış Borç	Dış Borç Stoku / GSYH (%)
2010	100.645	191.020	291.665	39,9
2011	103.572	200.006	303.578	39,2
2012	111.071	227.661	338.732	43,1
2013	121.096	268.177	389.273	47,4
2014 Ç1	121.986	266.021	388.007	48,0
2014 Ç2	123.746	277.960	401.706	50,4

İç Borç
	(Milyar TL)	Ortamala $ kuru	(Milyar $)
2010	368,9	1,50760	244,7
2011	387,6	1,67806	231,0
2012	408,4	1,80114	226,7
2013	430,3	1,90543	225,8
2014 Ç1	436,3	2,21986	196,5
2014 Ç2	434,1	2,11546	205,2