"Yalan Söyleyin, Mutlaka İnanan Çıkar!"

     "Yalan Söyleyin,
     Mutlaka İnanan Çıkar!"
      [Hitler'in Milli Eğitim ve Propaganda Bakanı Dr. J. Göbbels]

"1 Nisan günü Doğan Medya Holding'in 'amiral gemisi' Hürriyet ile AKP'nin 'medya'sı Yeni Şafak 'Türkiye kabına sığmıyor', 'Büyümede dünya rekoru' manşetleriyle çıktı. Doğan Medya Holding'in 'prestij gazetesi' Milliyet ise, '39 Yıllık Rekor' başlıkları attı. Türkiye'nin %9,9'luk büyüme hızı ile Çin'i sollayarak dünya birincisi olduğu duyurulurken, aynı zamanda tüm Türkiye'ye 'herşeyin yolunda gittiği', 'korkulacak birşey olmadığı' mesajı da verildi. Ve her zaman olduğu gibi, borsa bu haberle bir kez daha 'coştu', '26 bin sınırını zorlamaya' başladı. Sanki 'bayrak krizi'yle birlikte başlayan 'milliyetçilik tehlikesi' karşısında 'ılımlı islam'ın 'zafer'i ilan edildi...
DİE'nin bir 'devlet kuruluşu' olduğunu düşünüp, 'devlet'e büyük güven duyanlar için, 'ne oldu?' sorusunun yanıtı 'medya' tarafından manşetlerden verilmiştir. Her şey açıktır ve ortadadır. Ekonomik büyümede '39 yıllık rekor' kırılmıştır. DİE'nin 'D'sine güvenenler için tüm olan biten de bundan ibarettir.
'Devlet'e, sadece adı 'devlet' olduğu için değil, emperyalizme bağımlı bir ülkenin devleti olduğu için güven duymayanlar ise, şüphesiz 'ne oldu?' sorusunun yanıtını bulmaya çalışacaklardır. Ancak ellerinden de fazlaca bir şey gelmeyecektir. Tüm veriler 'devlet' tarafından tutulduğundan ve açıklandığından, tüm sayılar alt alta, üst üste konulsa bile, sonuç fazlaca değişmeyecektir.
Kendilerini bu kategorilere dahil kabul etmeyen, ama mevcut iktidara 'muhalif' olanlar ise, açıklanan 'büyüme rakamları' karşısında biraz şaşkın, biraz üzgün kalmışlardır. Özellikle 'medya'nın 'muhalif ekonomist yazarları' bu kategoriye dahildir. Dolayısıyla onların 'büyüme rakamları' karşısında tutumları, 'iyi de, bakalım sürdürülebilecek mi?' türünden olmaktadır.
'39 yıllık rekor' manşetleri atılabilmesi için GSYİH verilerinde 'revizyon'a gidilmiştir. Veriler, özel olarak tarım verileri, birden bire eksilerden artılara geçivermiştir. Bunun GSYİH ve GSMH sayılarını şişirdiğini, dolayısıyla pek çok kişinin bundan şüphe duyacağını bildikleri için de, DİE tarihinde 'yeni bir ilke imza atılmış', 1987 fiyat endeksinin yerine 1998 fiyat endeksi kullanılmıştır. Ancak DİE'nin yaptığı yayınların hiç birinde böyle bir uygulamaya geçtiğine ilişkin tek bir sözcük bile bulunmamaktadır.
Tarım verilerini şişirebilmek için de, bir yandan 'revizyona' gidilmiş, diğer yandan sayılar büyütülmüştür. Hatta bunlarla yetinilmemiş, yapılan 'revizyonlar'ın tartışma konusu olmaması için tarım sektörü için özel bir bölüm oluşturulmuştur. Ve bu da DİE tarihinde 'ilk'tir...
Her zaman olduğu gibi ve düzenin tüm siyasal partilerinin yaptığı gibi AKP de, kendi derdinin merhemi olarak halkı kandırmayı iş edinmiştir. 17 Aralık 'AB zirvesi' ile işler idare edilemeyince YTL macerasıyla insanlar aldatılmaya çalışılmıştır. YTL macerasının da sonunun AB macerasından farklı olmayacağı kısa sürede görüldüğünde, 'Türkiye kabına sığmıyor', 'büyümede dünya rekoru' türünden haberlerle işler idare edilmeye çalışılmaktadır... İstatistik verilerle oynayarak 'pembe tablolar' sunmak, ekonomik, toplumsal ve siyasal dinamiklerin yönünü tersine çevirmeye yetmemektedir. Türkiye, televizyon dizileri gibi, her an herşeyin olabileceği bir ülke olmayı sürdürmektedir. Bunun böyle olmadığını düşünenlerin de, bir süre sonra 'muhalefet' saflarına geçişlerini görmek kimseyi şaşırtmayacaktır." (Kurtuluş Cephesi, Sayı: 84, Mart-Nisan 2005)

son

Üretim yöntemine göre GSMH -2005

Cari fiyatlarla GSMH

Gelişme hızı

(000.000 $)

Gelişme hızı

Sabit fiyatlarla GSMH

Gelişme hızı

I
93.079.637.768

15,6

70.225

16,5

29.124.894

5,3

II
109.258.856.858

14,2

80.062

21,9

33.840.990

3,4

III
150.541.294.706

13,0

112.165

23,2

44.933.644

7,3

9 Aylık
352.879.789.332

14,0

262.452

20,9

107.899.528

5,5

Kaynak: TÜİK, Haber Bülteni, Sayı: 193, 12 Aralık 2005.

Revize edilmiş veriler

I
94.503.069.554

17,4

71.310

18,3

29.726.839

7,5

II
109.508.530.638

14,5

80.232

22,1

34.280.335

4,7

III
149.455.718.500

12,1

111.361

22,3

45.231.363

8,0

9 Aylık
353.467.318.692

14,2

262.903

21,1

109.238.537

6,8

IV
132.933.713.582

11,2

97.974

18,8

36.412.065

10,2

Yıllık
486.401.032.274

13,4

360.876

20,5

145.650.603

7,6

Kaynak: TÜİK, Haber Bülteni, Sayı: 58, 31 Mart 2006.

TÜİK'in Aralık 2005'de yayınladığı verilere göre, 2005 yılının dokuz aylık GSMH'sı 352,9 milyar YTL iken, son açıklamaya göre 353,5 milyar YTL olmuştur. Böylece cari fiyatlarla GSMH'daki büyüme oranı %14'den %14,2'ye çıkartılmıştır.
Ancak yapılan "revizyonun" asıl sonucu, ekonomi yazınında büyüme rakamları için temel kabul edilen sabit fiyatlarla GSMH rakamlarında ortaya çıkmıştır.
TÜİK'in Aralık 2005 açıklamasına göre, sabit fiyatlarla GSMH 107,9 milyar YTL iken, son açıklamada 109,2 milyar YTL'ye yükseltilmiştir. Böylece Aralık 2005'te %5,5 olan dokuz aylık büyüme oranı, Mart 2006'da %6,8 olarak görünmektedir.
Eğer bu "revize edilmemiş" sayılar esas alınırsa (4. çeyreğe ilişkin "şişirmeler" görmezlikten gelerek), yıllık GSMH büyüme oranı %6,7 olmaktadır.
Geçen yıl olduğu gibi, bu yıl da istatistik kurumu, tüm verilerle oynamayı ("revize etme"yi) alışkanlık haline getirmiştir.
Amaç, piyasalara "iyimserlik" aşılamak ve bu yıl da AKP hükümetinin ne kadar büyük işler başardığını halka göstermektir.
Şüphesiz bu aldatma yöntemi, biraz aritmetik bilen herkes tarafından saptanır niteliktedir. Buna rağmen yine de pervasızca bu "revize" işlemlerine devam edilmesinin fazlaca anlaşılır yanı yok görünmektedir.
Ancak geçen yıl (ve daha önceki yıllarda) görüldüğü gibi, bu türden sayılarla oynama, kendisine "ekonomist" diyenlere bile kolayca "yedirilmiş"tir. Bu nedenle TÜİK, aynı yolu izlemekte hiçbir sakınca görmemiştir.
Sayılarla oynayarak "pembe tablolar" çizmenin ve bu tabloları "ekonomist"lere "yedirme"nin de bir sınırı vardır. Geçen yıl bu gerçekleri ortaya koyduğumuz yazımızda belirttiğimiz gibi, "bunun böyle olmadığını (yani verilerin doğru olduğunu) düşünenlerin de, bir süre sonra 'muhalefet' saflarına geçişlerini görmek kimseyi şaşırtmayacaktır." Böyle de oldu.
Geçen yıl %9,9 büyüme ile "dünya rekoru" kırıldığı ilan edildiğinde "ekonomist"lerden Faik Öztrak, DİE verilerini doğru kabul ederek şunları yazıyordu:

"2004 yılında Türkiye son 40 yıllık dönemde en yüksek büyüme hızına ulaşırken enflasyonu da son 30 yıllık dönem içinde en düşük seviyeye indirmeyi başardı. ABD doları cinsinden fert başına GSMH, TL'nin değer kazanmasının da desteğiyle, geçen yıla göre %23 artarak 4.172 dolar oldu. Bunlar herkes tarafından takdirle karşılanacak neticelerdir."[1*] (abç)

"2005 yılına ilişkin büyüme rakamları herkesi şaşırttı. Yüzde 5.5-6.0 aralığında beklenen gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) büyüme hızı yüzde 7.4 olarak açıklandı.
GSYH büyümesinde beklenenin üzerindeki 1.5-2.0 puan farkın yaklaşık 1 puanının daha önce açıklanan yılın ilk 9 ayına ait GSYH rakamlarının değiştirilmesinden kaynaklanması. İlk 9 aydaki rakamlar aynı kalsaydı yüzde 7.4 olarak açıklanan büyüme hızı yüzde 6.5 olacaktı. Bu nedenle söz konusu dönemin verilerinde yapılan değişiklikleri iyi incelemek lazım."[2*] (abç)

"2004 yılında Türkiye ekonomisi kanatlarını açtı ve adeta uçtu. Dün açıklanan büyüme verileri bunu açıkça gösterdi. Geçen yıl Türk ekonomisi kırk yıldır yaşamadığı bir büyümeyi yakaladı. Son 50 yıla baktığımızda, ekonominin 1966 yılında yüzde 12, sonra 1972'de yüzde 9.2, 1976'da yüzde 9, 1987'de yüzde 9.8 ve 1990'da da yüzde 9.4 büyüdüğünü görüyoruz."[3*]

"TÜİK'in yaptığı son revizyon daha uzun süre tartışma kaldırır. Çünkü bu denli büyük revizyonlar kuşku uyandırdığı gibi, herhangi bir açıklama da yapılmayınca büsbütün güven sarsıldı.
İlk 9 aylık büyüme verileri yüzde 5.5 olarak açıklanmışken, en son yüzde 6.7 olarak açıklanıverdi. Az buz bir değişiklik değil; yüzde 1.2. Üstelik revizyonların hem tarımda, hem de sanayide olması büsbütün kuşkulandırıyor."[4*]

Radikal

Referans

"Büyüme rakamları özellikle kişi başına düşen gelirin 5 bin doları geçmesi ile ilgili tespitler kamuoyu ile paylaşıldığı andan itibaren tartışmalara sebep olurken, genelde iki başlık öne çıkıyor: 1- Dolardaki gerileme ile artan bir gelir var (artışın yüzde 75'i kur kaynaklı), 2- Verilerde revizyon mantığı ile yapılan oynamalar ile sonuçlar ortaya çıktı..."[5*]

"Evet, bu bir büyüme rekorudur ama dünyanın ilk ve tek cari açık ve dış ticaret açığı ile sağlanmış (aynı anda bu dinamiklerin de rekor kırdığı) bir büyüme rekorudur. Bu aslında büyüme değil, cari açık ve dış ticaret açığı gibi iki önemli değişkeni dibine kadar zorlayan ve ekonomiyi orta ve uzun vadede sakat bırakacak bir illüzyondur."[6*]

Halkı aldatmak, kandırmak ve pasifize etmek

"Sayın okuyucularım 2004 ve 2005 yılında toplam olarak 71.3 milyar dolarlık makine ve teçhizat yatırımı yaptıysak, bu çok, hem de çok önemli bir gelişmedir. Çok önemli bir başarıdır. Unutmayınız, yılda 100 bin otomobil üretecek bir fabrikanın arsa, bina ve makine teçhizat yatırımı 1 milyar dolar dolayında. Biz 2 yılda 71 otomobil fabrikası kuracak kadar makine ve teçhizat yatırımı yaptıysak ne mutlu bize... İyi de... Yatırım, üretim için yapılır. Üretim demek istihdam demektir, gelir demektir.
Şimdi Türkiye İstatistik Kurumu ile Devlet Planlama Teşkilatı'na düşen bir görev var. Bu yatırımlar ülkenin hangi şehirlerinde, hangi sektörlere yapıldı? Bu yatırımlar ne kadar istihdam sağlıyor? Bu yatırımlar üretime nasıl katkıda bulunuyor? Bunları bulup halka anlatamazsak rakamların inandırıcılığı kalmaz.
Nasrettin Hoca'nın hikâyesini bilirsiniz. Hoca, kasabın çırağıyla, eve 2 okka ciğer göndermiş. Umuyormuş ki karısı akşama ciğer pişirecek. O da yiyecek. Karısının arkadaşları gelmiş. Öğle yemeğinde ciğeri bitirmişler. Hoca akşam eve geldiğinde 'Hanım ciğeri pişirdin mi?' diye sorunca karısı ne cevap vereceğini şaşırmış, 'Ciğeri kedi kaptı, yedi...' deyivermiş.
Hoca kediyi yakalamış. Tartmış. Kedi 2 okka... 'Hanım' demiş... 'Eğer ciğer buysa kedi nerede? Eğer kedi buysa, ciğer nerede?' demiş.
İşte o biçim... Eğer bu kadar makine ve teçhizat yatırımı yapıldıysa, istihdam ve üretim nerede? İstihdam ve üretim bu çizgideyse bu makine ve teçhizat nerede?" (Güngör Uras, Milliyet, 3 Nisan 2006.)

Konuyla bağlantılı yazılar:
*** "Yalan Söyleyin, Mutlaka İnanan Çıkar!" [Hitler'in Milli Eğitim ve Propaganda Bakanı Dr. J. Göbbels]
*** "Yalan Söyleyin, Mutlaka İnanan Çıkar!"-II Psiko-Ekonomistler
*** "Türkiye Kabına Sığmıyor"-"Büyümede Dünya Rekoru"
*** YTL, İMKB, TCMB, IMF, RTE vs.
*** Piyasaların AKP Sevgisi Nereden İleri Geliyor?
*** Doların Mehter Yürüyüşü
*** Yaz Sıcağında Ekonomi [Tüccarlar Arası Savaş ve Barış]
*** Spekülasyon ve Manipülasyon Ekonomisinden Şeriat Ekonomisine mi?
*** Cumhuriyet'in 80. Yılında Türkiye Ekonomisi
*** Soros’un Paraları, Babacan’ın Şehzadesi, AKP’nin "Zina"sı ve 1,9 Dolarlık Yaşam
*** "Medyatik" Ekonominin Anatomisi (Eksi Enflasyon Rakamlarına Nasıl Ulaşıldı?)
*** Nihayet Enflasyon Düştü, Kriz Bitti!
*** Ne Oldu?
*** İthalat Patlamasından Faşist-Mafya Cumhuriyetine
*** Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı (!)
*** Bunlar, Engerekler ve çıyanlardır...
*** Mevcut Durum Üzerine
*** Milli Krizin Gelişme Dinamikleri ve Solda Özerkleşme Eğilimleri
*** "Yükselen Milliyetçilik" Karşısında Küçük-Burjuva "Elit" Aydınları ["Fast-Food Entelektüelleri"]

Dipnotlar
^[1*] Faik Öztrak, "Büyüme saman alevi olmasın", Milliyet, 4 Nisan 2005.

^[2*] Faik Öztrak, "Büyümenin yol açtığı belirsizlik", Milliyet, 3 Nisan 2006.

^[3*] Hurşit Güneş, "40 yıllık rekor", Milliyet, 1 Nisan 2005.

^[4*] Hurşit Güneş, "Büyüme daha çok tartışılacak", Milliyet, 4 Nisan 2006.

^[5*] Yiğit Bulut, "Bu 'büyüme' değil 'illüzyondur'...", Radikal, 3 Nisan 2006.

^[6*] Yiğit Bulut, "Büyüme rakamları gerçekçi mi?", Radikal, 4 Nisan 2005.

Üretim yöntemine göre GSMH -2005
	Cari fiyatlarla GSMH	Gelişme hızı	(000.000 $)	Gelişme hızı	Sabit fiyatlarla GSMH	Gelişme hızı
I	93.079.637.768	15,6	70.225	16,5	29.124.894	5,3
II	109.258.856.858	14,2	80.062	21,9	33.840.990	3,4
III	150.541.294.706	13,0	112.165	23,2	44.933.644	7,3
9 Aylık	352.879.789.332	14,0	262.452	20,9	107.899.528	5,5
Kaynak: TÜİK, Haber Bülteni, Sayı: 193, 12 Aralık 2005.
Revize edilmiş veriler
I	94.503.069.554	17,4	71.310	18,3	29.726.839	7,5
II	109.508.530.638	14,5	80.232	22,1	34.280.335	4,7
III	149.455.718.500	12,1	111.361	22,3	45.231.363	8,0
9 Aylık	353.467.318.692	14,2	262.903	21,1	109.238.537	6,8
IV	132.933.713.582	11,2	97.974	18,8	36.412.065	10,2
Yıllık	486.401.032.274	13,4	360.876	20,5	145.650.603	7,6
Kaynak: TÜİK, Haber Bülteni, Sayı: 58, 31 Mart 2006.