Köylülük Diye Bir Sorunumuz Var mı?

     Köylülük Diye
     Bir Sorunumuz
     Var mı?

teorik olarak

"Emperyalizmin boyunduruğu altında bir yeni sömürge olan, Kuzey Kürdistan’ı sömürge bağımlılığı altında tutan çok uluslu Türkiye, işbirlikçi tekelci kapitalizmin egemen olduğu, emek-sermaye çelişmesinin temel çelişme haline geldiği, yarı feodal ilişkilerin özellikle Kürdistan’da varlığını koruduğu, küçük meta ekonomisinin yaygın bulunduğu, tekel dışı kapitalizmin belirli bir yer tuttuğu, sanayi toplumu olmaktan uzak, kırın iktisadi yaşamda önemsizleşmediği geri kapitalist bir ülkedir." (MLKP Programı)

tek

Kesintisiz Devrim II-III

"Revizyonist anlayışla, Amerikalar yeniden keşfediliyor, üç aşağı-beş yukarı, belli bir seviyede olan herkesin kabaca doğru olarak değerlendirebileceği, ülkenin tarihsel şartlarının içine ‘lider teorisyen kadrolar’ balıklama dalıyorlar. Kademe kademe önce, Osmanlı İmparatorluğu’nda Asya tipi üretim tarzı mı yoksa feodal üretim tarzı mı egemendi, arkasından da 1960’ların Türkiye’sinde feodalizm mi yoksa, kapitalist ilişkiler mi egemendir, yoksa var olan üretim ilişkileri kapitalize ilişkiler midir? tartışmaları solu kaplıyordu.
Feodalizm egemendir, kapitalizm egemendir tefrikalarının yayınlandığı dergiler etrafında fraksiyonlar savaşı en şiddeti ile yıllar boyu sürdü. Revizyonizm, oportünizm suçlamaları ortalığı kırıp geçirdi. Her çıkan dergi, birer ‘ciddi’ hareketin temsilcisi iddiası içinde sosyalist blok içindeki şu veya bu devlete karşı politik tavırlarından, Osman Gazi’den itibaren üretim ilişkilerinin gelişme sürecine ilişkin görüşlerini, ilk sayılarında 80-100 (hızını alamayan daha da fazla) sayfalık broşürlerle ortaya koyuyorlardı. (Aslında hepsinin değerlendirmesi de, terminoloji ve nüans farkları hariç, öz bakımından üç aşağı beş yukarı aynıydı.)"

sınıf kavramının kendisi bile

	Toplam Nüfus	Kent Nüfusu	%	Kır Nüfusu	%
1970	35.605	10.222	28,7	25.384	71,3
1975	40.348	13.272	32,9	27.076	67,1
1980	44.737	16.065	35,9	28.672	64,1
1985	50.664	23.238	45,9	27.426	54,1
1990	56.473	28.958	51,3	27.515	48,7
2000	67.420	38.661	57,3	28.759	42,7

nüfusun çoğunluğunu

%42,7’sini

tüm nüfus artışı

Sektörlerin GSMH’daki % Payları (Cari Fiyatlarla)
	Tarım	Sanayi	İnşaat	Hizmetler	Kamu Hizmetleri	İthalat Vergisi
1970	37,3	17,2	5,8	32,2	7,2	2,6
1975	33,8	17,7	5,3	35,3	7,9	3,0
1980	26,1	19,3	5,7	41,5	9,3	1,4
1985	19,7	21,7	5,8	42,6	5,5	2,8
1990	17,5	25,5	6,3	43,6	8,7	3,4
1995	15,7	26,3	5,5	47,6	8,2	3,7
2000	14,1	23,3	5,2	49,4	10,5	4,1

^[1*]

^[2*]

	Toplam İstihdam	Tarım	%	Sanayi	%	İnşaat	%	Hizmetler	%
1970	14.051.209	9.281.024	66,1	1.355.303	9,6	431.074	3,1	2.983.808	21,2
1975	16.049.565	10.458.286	65,2	1.526.211	9,5	523.823	3,3	3.541.245	22,1
1980	17.219.571	9.972.361	57,9	2.053.254	11,9	753.257	4,4	4.440.699	25,8
1985	19.208.608	10.950.844	57,0	2.255.571	11,7	740.505	3,9	5.261.688	27,4
1990	22.085.711	11.506.708	52,1	2.859.766	12,9	1.167.561	5,3	6.551.676	29,7
2000	25.527.737	12.202.401	47,8	3.421.325	13,4	1.189.904	4,7	8.714.107	34,1
Kaynak: TÜİK, İstatistik Göstergeler 1923-2007

^[3*]

^[4*]

	Ekili alan (1000 Hektar)	Traktör Sayısı	1000 hektara düşen traktör sayısı	Biçerdöver	Sap Döver ve Harman Makinası (Batöz)
1970	15.591	105.865	6,8	8.568	-
1975	16.241	243.066	15,0	11.245	58.867
1980	16.372	436.369	26,7	13.667	132.793
1985	17.908	581.375	32,5	13.611	172.687
1990	18.868	692.454	36,7	11.741	192.008
1995	18.464	776.863	42,1	12.706	209.120
2000	18.207	940.000	51,6	12.578	228.945
2005	18.148	1.022.365	56,3	11.811	212.720

biçer-döverler

toprak dağılımı

Toprak Dağılımı
Dekar	1970				1980
Dekar	İşletme Sayısı	%	Toprak Miktarı (Dekar)	%	İşletme Sayısı	%	Toprak Miktarı (Dekar)	%
Topraksız	317.682	9,41	-	-	-	-	-	-
5’den az	351.069	10,40	1.751.860	1,03	309.892	8,49	551.789	0,27
5-9	405.257	12,00	4.048.520	2,37	265.306	7,27	1.766.311	0,86
10-19	594.221	17,60	11.878.480	6,96	527.181	14,44	7.096.213	3,44
20-49	877.820	26,00	28.721.060	16,83	1.164.642	31,89	25.141.573	12,19
50-99	478.375	14,17	35.878.120	21,02	738.376	20,22	48.392.133	23,46
100-199	239.150	7,08	35.872.500	21,02	421.523	11,55	54.244.977	26,30
200-499	95.539	2,83	33.438.650	19,59	193.730	5,31	52.002.284	25,21
500-999	15.190	0,45	11.392.500	6,68	26.407	0,72	17.858.013	8,66
1000-2499	1.350	0,04	2.035.880	1,19	2.500	0,07	3.507.951	1,70
2500-4999	546	0,02	1.844.810	1,08	373	0,01	1.214.931	0,59
5000+	388	0,01	3.787.560	2,22	159	0,00	4.779.514	2,32
Toplam	3.376.587		170.649.940		3.650.910		206.274.325

Toprak Dağılımı
	1991				2001*
Dekar	İşletme Sayısı	%	Toprak Miktarı (Dekar)	%	İşletme Sayısı	%	Toprak Miktarı (Dekar)	%
Topraksız	101.610	2,50	-	-	54.523	1,77	-	-
5’den az	251.686	6,19	667.059	0,28	178.006	5,79	481.987	0,26
5-9	381.287	9,37	2.511.091	1,07	290.461	9,44	1.952.471	1,06
10-19	752.156	18,49	10.042.501	4,28	539.816	17,55	7.378.022	4,00
20-49	1.274.609	31,33	38.668.961	16,49	950.840	30,91	29.531.622	16,02
50-99	713.149	17,53	46.750.693	19,94	560.049	18,20	38.127.035	20,68
100-199	383.323	9,42	49.216.633	20,99	327.363	10,64	43.884.397	23,81
200-499	173.774	4,27	46.487.432	19,82	153.685	5,00	42.075.498	22,82
500-999	24.201	0,59	14.982.493	6,39	17.429	0,57	11.218.554	6,09
1000-2499	10.266	0,25	13.856.621	5,91	4.199	0,14	5.476.930	2,97
2500-4999	1.930	0,05	6.538.082	2,79	222	0,01	695.541	0,38
5000+	441	0,01	4.789.427	2,04	57	0,00	3.526.175	1,91
Toplam	4.068.432		234.510.993		3.076.650		184.348.232
* 2001 Tarım Sayımı toprağın yasal sahipliği ve ekilen arazi esas alarak yapılmıştır. Bu nedenle diğer yıllarla karşılaştırmak için uygun değildir.

^[5*]

Tarımsal İşletme Sayısı (%)
	5 dekardan az	5-49 dekar	50-99 dekar	100-499 dekar	500+ dekar
1970	19,8	55,6	14,2	9,9	0,1
1980	8,5	53,6	20,2	16,9	0,1
1991	8,7	59,2	17,5	13,7	0,3
2001	7,6	57,9	18,2	15,6	0,2
Toprak Miktarı (%)
	5 dekardan az	5-49 dekar	50-99 dekar	100-499 dekar	500+ dekar
1970	1,0	26,2	21,0	40,6	4,5
1980	0,3	16,5	23,5	51,5	4,6
1991	0,3	21,8	19,9	40,8	10,7
2001	0,3	21,1	20,7	46,6	5,3

toprak mülkiyetinin

^[6*]

kendine yeterli

Konuyla bağlantılı yazılar:
*** "Türkiye'de, Demokratik Devrim Diye, Toprak Devrimi Diye Bir Sorun Yoktur"! [Temmuz-Ağustos 2000 - 56. Sayı]
*** Köylülük ve Toprak Sorunu
*** Köylülerin Mülksüzleştirilmesi ve "Siyasetin Yeniden Yapılandırılması" [Mayıs-Haziran 2001 - 61. Sayı]
*** Kuş Gribi: Köy Tavuğunun Sonu, Unakıtanların Vurgunu [Ocak-Şubat 2006 - 89. Sayı]
*** Nurhak: Bir Kır Gerilla Deneyimi [Mayıs-Haziran 2002 - 67. Sayı]
*** Sömürücü Sınıflar İçindeki Bölünmeler ve Siyasal Yansıları [Eylül-Ekim 1995 - 27. Sayı]
*** Tacirlik ve Yüz Şehidin Sevabı >[Kasım-Aralık 2007 - 100. Sayı]
*** "Globalleşen" Dünyada Anti-Emperyalist Bir İktidar Yaşayabilir mi?
*** Şehir Küçük-Burjuvazisinin "Globalizm Aşkı"nın Sonu
*** Kapitalizm ve "Modernizasyon"
*** Yaz Sıcağında Ekonomi [Tüccarlar Arası Savaş ve Barış] [Temmuz-Ağustos 2004 - 80. Sayı]

*** Lenin, "Halkın Dostları" Kimlerdir?
*** Lenin, Tarımda Kapitalizm
*** Lenin, Tarım Sorunu ve "Marx'ın Eleştirmenleri"
*** Lenin, Tarım Sorunları-I
*** Lenin, İşçi Sınıfı ve Köylülük
*** Lenin, Rus Sosyal-Demokrasisinin Tarım Programı
*** Lenin, Yoksul Köylülere
*** Lenin, Rusya'da Kapitalizmin Gelişmesi
*** Lenin, İ k i T a k t i k (Demokratik Devrimde Sosyal-Demokrasinin İki Taktiği)

Dipnotlar
[1*] Bu “dönüşüm” EMEP programında çok açık biçimde ifade edilmiştir: “İşçi hareketinden güç alan ve sınıfın yakın müttefiki olan kamu emekçilerinin hareketi, 1991 öncesindeki darlığını kırmış, kitlesel bir hareket biçimini alarak büyümüş ve genişlemiştir. Önemli bir bölümünü işçi tabakalarının oluşturduğu kamu emekçilerinin hareketi, işçi hareketi ve partisi açısından büyük bir olanak olmuştur.” (EMEP Programı)

[2*] Eski adı ile DİE, yeni adıyla TÜİK verilerinde zaman zaman siyasal “gereklilikler” nedeniyle değişiklikler yapılmaktadır. Değişik istihdam verilerinde tarımın payı da, bu değişikliklere göre değişmektedir. Kimi durumda tarımda çalışan nüfus 12 yaş üstü olarak ele alınırken, kimi durumda 15 yaş üstü olarak alınmaktadır. Böyle olunca da sonuçlar çok farklı olabilmektedir. Aynı şeklide istihdam edilen nüfus ile “işgücü arzı” arasındaki ayrım da aynı “gereklilik”le değişikliğe uğratılmaktadır.

[3*] Genellikle revizyonistlerden daha çok silahlı devrimci mücadeleyi terk edip legalizm saflarına geçenler açısından tarımda makineleşme özel bir öneme sahiptir. “Makineleşmiş tarım”, kırsal nüfusun “kendine yeterli” (otarşik) bir ekonomiye sahip olmadığı, dolayısıyla kentlere ve sanayiye bağımlı olduğu anlamına gelir. Bu durumda, kırlarda oluşturulacak “kurtarılmış bölgeler” kendine yeterli bir ekonomiye sahip olmadıkları için varlıklarını sürdüremezler. “Kurtarılmış bölgeler” olmadan da halk savaşı sürdürülemeyeceği için, “makineleşmiş tarım”ın egemen olduğu ülkelerde (emperyalizme bağımlı ülkeler) halk savaşı geçersizdir! Böylece kırları temel alan bir silahlı devrimci mücadeleden kurtulunmuş olunur!

[4*] Buradaki “sermaye”, asıl olarak traktör alımında kullanılan köylünün gelirinden yapılan tüketimdir. Doğal, yani iç dinamikle gelişen kapitalizm koşullarında aynı toprak parçasına yapılan böylesi bir “sermaye” yatırımı, asıl olarak farklılık rantının elde edilmesine yöneliktir, dolayısıyla da “kapitalist” niteliktedir. Toprağa yapılan sermaye yatırımıyla elde edilen farklılık rantı arasında belli bir oran sağlandığı ölçüde, bu yatırım kapitalist anlamda “sermaye yatırımı” olarak tanımlanabilir. Ancak ülkemizdeki traktör alımı, kapitalist anlamda “rasyonalite”den çok uzaktır.

[5*] Dİstatistik veriler tümüyle düzenin kendi ihtiyaçlarına göre düzenlendiğinden, toprak dağılımına ilişkin veriler de, kaçınılmaz olarak köylülüğün sınıfsal ayrışmasını tam olarak yansıtmaz. Bunun yanı sıra, toprağın büyüklüğü aynı olsa da, ekilen ürün açısından aynı büyüklükteki topraktan farklı büyüklüklerde gelir elde edildiğinden, bu istatistik büyüklükler somut durumu tam olarak yansıtmaz. Bazı ürün çeşitleri açısından ve bölgelere göre 50 dönüm üstündeki topraklar “zengin köylü” kategorisine girebilmektedir. Aynı şekilde 100 dekar üstünde toprağa sahip olan köylüler “zengin köylü” olarak tanımlansa da, bölgelere ve ürüne göre bunların bir bölümü “orta köylü” sınıfına dahildir, “orta köylünün üst kesimi” olarak da tanımlanabilir. Burada yapılan kategorileştirme, tahıl ürünleri, özel olarak da buğday üretimi ölçüsüne göre yapılmıştır. Ancak “orta köylü”ye ilişkin geçişkenlik burada da söz konusudur.

[6*] Toprak mülkiyetinde önemli bir değişim olmaması bir genellemedir. Seracılık (örtülü tarım), organik tarım gibi görece küçük toprak parçasında üretim yapılan, ama sermaye yatırımı gerektiren alanlarda toprak mülkiyetinin büyüklüğü fazlaca önemli değildir. Örneğin organik tarımda ortalama toprak büyüklüğü, bölgelere göre 40 ile 100 dönüm (dekar) arasında değişmektedir. Seracılıkta ortalama toprak büyüklüğü 60 dönümdür. Bunun dışında bölgeler arasında da toprak büyüklüğü ile gelir arasında farklılıklar vardır. Amacımız, Türkiye’deki toprak düzenini tahlil etmek olmadığından bu durumları genellemenin dışında tutuyoruz.