Seçim Klasiği I - Seçim Sonuçları Neyi Gösteriyor? [Körler Fili Tarif Ederse]

     Seçim Klasiği I
     Seçim Sonuçları Neyi Gösteriyor?
     [Körler Fili Tarif Ederse]

Kaleler Düşmedi-Krize rağmen güven oyu (Yeni Şafak)
Güven tazeledi (Star)
Millet İstikrara "Devam" Dedi (Türkiye)
Krizin Etkisi (Sabah)
Oylar Adaylara (Vakit)
Ekonomik Kriz Belirleyici Oldu (Yeni Asya)
Her Partiye Ayrı Mesaj (Zaman)
Halk ‘One Minute' dedi (Radikal)
Seçmenden ‘Two minute' (Taraf)
Sandık Törpüsü (Akşam)
AKP Sadakasını Seçmen Tutmadı (Birgün)
Sandıklardan Sürpriz Çıktı (Bugün)
Sandıktan Uyarı Çıktı (Cumhuriyet)
Sandıktan Uyarı (Hürriyet)
Sandıktan AKP'ye Uyarı Çıktı (Vatan)
Saadet Partisi Patlama Yaptı (Milli Gazete)
Seçmenin Manşeti (Milliyet)
Halk AKP'yi Teğet Geçti (Posta)

"CHP'liler, oylarının artmasını ve iktidar partisinin oyunun azalmasını, son yıllardaki her gün her şeye karşı çıkma politikalarının tasvip gördüğü biçimde yorumlayabilirler.
Günlük slogan politikalarına dönüş, 1970 sonrası siyasal hayatına dönülmesidir. Bu ikinci yıkım döneminin başlaması olur.
1970 sonrasından 2002 arasındaki 32 yılda, askeri yönetim hükümetini de hesaba dahil edersek, ortalama bir hükümetin ömrü 16 ay, 1980-1987 hükümetlerini çıkarırsanız ortalama hükümet ömrü 11 ay olmuştur.
Başladığımız ve vardığımız yer, bu uzun yıllarda çektiklerimiz bellidir. İktidar ve muhalefet partileri sorumsuzluk içine girer, her gün gerginlik ocaklarını körüklerse, zor günlere yine döneriz."^[1*]

"Evet, bu seçim sonucunun yeni bir tek parti rejiminin kıyısından dönülmesi gibi umut vaat eden bir yanı, ama kronik kutuplaşma eksenlerinde safların sıklaşması gibi bir de kaygı verici yanı var...
Kısacası, tek parti rejiminin kıyısından dönülmüş denebilir belki ama siyasi kriz aynen, hatta artarak devam ediyor. ‘Mesaj' veya ‘uyarı' verdiği iddia edilen Türkiye seçmeninden söz etmek giderek daha zorlaşıyor. Onun yerine Kürt seçmen, muhafazakâr seçmen, laik seçmen gibi oy verme davranışının çıkış noktası birbirinden çok uzak ve esneme payı çok düşük olan seçmen kitlesi var. Bunu artık görelim. Bunu görürsek, Türkiye'de siyasetin krizini sadece seçimlerle aşmanın mümkün olmadığını da anlarız."^[2*]

"KONDA [kendisinin araştırma şirketi -KC.], 22 Temmuz seçimini izleyen aylardan beri, kutuplaşmanın arttığını haber vermektedir. ‘Kutuplaşma', kişilerin toplumsal ve siyasal konularda, kişisel deney ve bilgisine başvurmadan, siyasal liderinin veya partisinin o günlerde söylediklerine uygun biçimde düşünmesi ve davranmasıdır. Kutuplaşma sarmalına girmiş kişiler toplumsal konularda kendi akıllarının yönetiminde değillerdir. Sınırlı konularda her zaman belli oranda kutuplaşma her toplumda olabilir. Ancak bu çembere girenler yüzde 40-50'yi aştığı zaman toplum için tehlike başlar. Bizde kutuplaşmanın esir aldığı kişilerin oranı –farklı kabullere göre değişmekle birlikte– yüzde 70'in altında değildir. Acı olan, yetişmiş, aklı başında sayılacak kesimin, kutuplaşmanın çemberi içine sıkışmış olmasıdır."^[3*]

Kurtuluş Cephesi

"... ‘sol' oylarda görülen azalışın en temel nedeni, yirmi beş yıldır süre giden depolitizasyondur. 2002 seçimleri ‘12 Eylül' kuşağının ilk seçimi olarak ‘sol oylar'ın azalışında etkin olmuştur. 22 Temmuz seçimi öncesinde sıkça sözü edilen CHP'ye oy verilmesine ilişkin ‘aile içi tartışmalar' ‘geleneksel sol' seçmenin apolitik çocuklarının içinde bulunduğu durumu göstermesi açısından öğreticidir. Yıllarca ‘solcu' ana-babalar tarafından apolitikleştirilmiş ‘solcu aile' çocukları ‘neo-liberal solcu' olarak seçimde yer almışlardır.
22 Temmuz seçimlerinden çıkartılabilecek tek sonuç, kitleler apolitikleştiği oranda ‘sol'un gerilediği ve etkisizleştiğidir. 12 Eylül sonrasında SHP'nin üstlendiği ‘depolitizasyon' politikaları CHP tarafından özenle korunmuş ve bugüne gelinmiştir. Ecevit'in 1978'de söylediği ‘ikinci Kerenski olmayacağım' sözünde ifadesini bulan bu ‘depolitizasyon' politikası, sözcüğün tam ve gerçek anlamıyla ‘sol' kitlenin politize olmasını engellemek ve devrimci mücadeleye kanalize olmalarının önüne geçmektir. Başarılan tek şey de budur."^[4*]

kitlelerin politizasyonudur

2002

Oy Oranı %

2004

Oy Oranı %

2007

Oy Oranı %

2009*

Oy Oranı %

AKP

10.808.229

34,28

13.447.287

41,67

16.198.597

46,52

15.511.730

38,83

CHP

6.113.352

19,39

5.882.810

18,23

7.277.553

20,90

9.233.339

23,11

MHP

2.635.787

8,36

3.372.249

10,45

4.968.452

14,27

6.419.234

16,07

SHP/DEHAP/DTP

1.960.660

6,22

1.662.280

5,15

1.334.518

3,83

2.254.591

5,64

SP

785.489

2,49

1.297.681

4,02

813.505

2,34

2.061.446

5,16

DYP (DP)

3.008.942

9,54

3.216.213

9,97

1.892.686

5,44

1.485.831

3,72

DSP

384.009

1,22

683.266

2,12

-

-

1.108.937

2,78

BBP

322.093

1,02

374.125

1,16

-

-

893.379

2,24

* Resmi olmayan sonuçlar

Konuyla bağlantılı yazılar:
*** Yerel Yönetimler ve 27 Mart Yerel Seçimleri
*** DEP'lilerin "Dokunulmazlığı" ve "Sol"da Seçim "Taktik"lerinin İflası
*** Sakıp Sabancı'sız Seçimlerin Sayısal Sonuçları Üzerine
*** Seçim Sath-ı Mailinde Legalizm ve Sol [Eylül-Ekim 2002 - 69. Sayı]
*** "AB Savaşı"nda Sağ ve Seçim Sathı-ı Maili [Temmuz-Ağustos 2002 - 68. Sayı]
*** Seçimlerde Devrimci Tutum Ne Olmalıdır? [Eylül-Ekim 2002 - 69. Sayı]
*** Seçimlerin Ortaya Çıkardığı İdeolojik Sapkınlıklar [Mayıs-Haziran 1999 - 49. Sayı]
*** Seçim Sath-ı Mahaline Girilince [Ocak-Şubat 1999 - 47. Sayı]
*** Seçimlerde Propaganda ve Legalistlerin Sefaleti [Ocak-Şubat 1996 - 29. Sayı]
*** Toplumsal Yozlaşmanın Son Halkası: Siyasal Propagandalar [Kasım-Aralık 1995 - 28. Sayı]
*** "Globalleşen" Dünyada Anti-Emperyalist Bir İktidar Yaşayabilir mi?
*** Şehir Küçük-Burjuvazisinin "Globalizm Aşkı"nın Sonu
*** Kapitalizm ve "Modernizasyon"

Dipnotlar
[1*] Tarhan Erdem, "İstikrarsızlık başlangıcı mı?" Radikal, 30 Mart 2009.

[2*] Nuray Mert, "Tek parti rejiminin eşiğinden dönüldü", Radikal, 31 Mart 2009.

[3*] Tarhan Erdem, "AKP yüzde 47.9'u, CHP yüzde 23.5'i yakaladı ama halkın yüzde 49'u partilerden umutsuz", Radikal, 26 Mart 2009.

[4*] Kurtuluş Cephesi, Sayı: 98, Temmuz-Ağustos 2007.

	2002	Oy Oranı %	2004	Oy Oranı %	2007	Oy Oranı %	2009*	Oy Oranı %
AKP	10.808.229	34,28	13.447.287	41,67	16.198.597	46,52	15.511.730	38,83
CHP	6.113.352	19,39	5.882.810	18,23	7.277.553	20,90	9.233.339	23,11
MHP	2.635.787	8,36	3.372.249	10,45	4.968.452	14,27	6.419.234	16,07
SHP/DEHAP/DTP	1.960.660	6,22	1.662.280	5,15	1.334.518	3,83	2.254.591	5,64
SP	785.489	2,49	1.297.681	4,02	813.505	2,34	2.061.446	5,16
DYP (DP)	3.008.942	9,54	3.216.213	9,97	1.892.686	5,44	1.485.831	3,72
DSP	384.009	1,22	683.266	2,12	-	-	1.108.937	2,78
BBP	322.093	1,02	374.125	1,16	-	-	893.379	2,24
* Resmi olmayan sonuçlar

Seçim Klasiği I Seçim Sonuçları Neyi Gösteriyor? [Körler Fili Tarif Ederse]

Seçim Klasiği I
Seçim Sonuçları Neyi Gösteriyor?
[Körler Fili Tarif Ederse]