KARL MARKS
ARTI-DEĞER TEORİLERİ
Birinci Kitap



Karl Marks’ın Theorien über den Mehrwert (1862-63) adlı yapıtının birinci kitabını, İngilizcesinden (Theories of Surplus Value, part 1, Lawrence and Wishart, London 1969, Translated by Emile Burns, Edited by S. Ryazanskaya) dilimize çevrildi ve kitap, Fransızcasıyla (Théories sur la plus-value, tome 1, Editions Sociales, Paris 1974, Publiées sous la responsibilité de Gilbert Badia) karşılaştırıldıktan sonra Artı-Değer Teorileri, Birinci Kitap adı ile, Sol Yayınları tarafından, Kasım 1998 tarihinde, Ankara’da yayınlanmıştır.

Eriş Yayınları tarafından düzenlenmiştir.
e-posta:
Kurtuluş-Cephesi Dergisi




İ Ç İ N D E K İ L E R

11 Sunuş
31 [Artı-Değer Teorileri Elyazmasının İçindekiler]
32 [Genel Gözlem]

[Birinci Bölüm]
SIR JAMES STEUART
33

33 [“Devirden Doğan Kâr” ile Zenginliğin Pozitif Artışı Arasındaki Ayrım]

[İkinci Bölüm]
FİZYOKRATLAR
37

37 [1. Artı-Değerin Kökeni Üzerine İncelemenin Dolaşım Alanından, Doğrudan Üretim Alanına Aktarılması. Artı-Değerin Tek Biçimi Olarak Toprak Rantı Kavramı]
42 [2. Fizyokratların Sistemindeki Çelişkiler: Sistemin Feodal Kabuğu ve Burjuva Özü; Artı-Değere İkili Yaklaşım]
46 [3. Toplumdaki Üç Sınıf Üzerinde Quesnay’nin Görüşleri. Turgot’nun Fizyokrat Teoride Sağladığı İlerleme: Kapitalist İlişkilerin Daha Derinden Çözümlenişinin Öğeleri]
52 [4. Maddi Töz ile Değerin Birbirine Karıştırılması (Paoletti)]
53 [5. Adam Smith’te Fizyokrat Öğretinin Öğeleri]
57 [6. Geniş-Ölçekli Kapitalist Tarımın Partizanları Olarak Fizyokratlar]
58 [7. Fizyokratların Siyasal Görüşlerindeki Çelişkiler. Fizyokratlar ve Fransız Devrimi]
59 [8. Prusyalı Gerici Schmalz’ın Fizyokrat Öğretiyi Sıradanlaştırması]
60 [9. Fizyokratların Tarım Sorunundaki Boşinanına Yönelen İlk Eleştiri (Verri)]

[Üçüncü Bölüm]
ADAM SMITH
62

62 [1. Adam Smith’in İki Farklı Değer Tanımı; Değerin, Bir Metaın İçerdiği Harcanmış Emek Miktarıyla Belirlenmesi ve Bu Meta Karşılığında Satın Alınabilen Canlı Emek Miktarıyla Belirlenmesi]
70 [2. Smith’in Genel Artı-Değer Anlayışı. İşçi Emeğinin Ürününden Çıkarsamalar Olarak Kâr, Rant ve Faiz]
78 [3. Smith’in, Artı-Değer Düşüncesini, Toplumsal Emeğin Her Alanına Yayması]
79 [4. Smith’in, Sermaye ile Ücretli-Emek Arasındaki Değişimde Değer Yasasının İşlerlik Kazandığı Özgül Durumu Kavrayamaması]
81 [5. Smith’in, Artı-Değeri Kârla Özdeşleyişi. Smith’in Teorisindeki Sıradan Öğe]
85 [6. Smith’in, Kârı, Toprak Rantını ve Ücretleri, Değer Kaynakları Olarak Yanlış Algılaması]
87 [7. Smith’in, Değer ve Gelir İlişkisi Hakkındaki İkili Görüşü. Smith’in, “Doğal Fiyat”ı, Ücretlerin, Kârın ve Rantın Toplamı Olarak Algılayışındaki Kısır Döngü]
90 [8. Smith’in, Toplumsal Ürünün Toplam Değerini Gelire İndirgeme Hatası. Brüt ve Net Gelir Görüşleri Arasındaki Çelişkiler]
95 [9. Smith’in Teorisini Sıradanlaştıran Kişi: Say. Say’nin, Brüt Toplumsal Ürünle Toplumsal Geliri Özdeşlemesi. Storch ve Ramsay’ın Bu İkisi Arasında Ayrım Yapma Gayretleri]
99 [10.] Yıllık Kârın ve Ücretlerin, Kâr ve Ücretlere Ek Olarak Değişmeyen Sermayeyi İçeren Yıllık Emtiayı Satın Almasının Nasıl Olanaklı Olduğu Konusunda Araştırma
99           [(a) Tüketim Maddesi Üreticilerinin, Kendi Aralarındaki Değişim Yoluyla, Değişmeyen Sermayelerini Yenilemelerinin Olanaksızlığı]
116           [(b) Toplumun Değişmeyen Sermaye Bütününü, Tüketim Maddesi Üreticileriyle Üretim Araçları Üreticileri Arasındaki Değişim Yoluyla Yenilemenin Olanaksızlığı]
129           [(c) Üretim Araçları Üreticileri Arasında, Sermayenin Sermaye ile Değişimi. Emeğin Yıllık Üretimi ve Yıllık Yeni Katma-Emek Ürünü]
141 [11. Ek Noktalar: Değerin Ölçülmesi Sorununda Smith’teki Kargaşa. Smith’teki Çelişkilerin Genel Niteliği]


[Dördüncü Bölüm]
ÜRETKEN EMEK VE ÜRETKEN-OLMAYAN EMEK ÜZERİNE TEORİLER
142

142 [1. Kapitalist Üretim Açısından Üretken Emek: Artı-Değer Üreten Emek]
143 [2. Üretken Emek Konusunda Fizyokratlar ile Merkantilistlerin Görüşleri]
145 [3. Smith’in Üretken Emek Anlayışındaki İkilik. Birinci Açıklaması: Sermayeye Karşılık Değişilmiş Emek Olarak Üretken Emek Görüşü]
150 [4. Adam Smith’in İkinci Açıklaması: Metada Maddeleşmiş Emek Olarak Üretken Emek Görüşü]
163 [5. Burjuva Ekonomi Politiğin Üretken Emek Tanımındaki Sıradanlık]
165 [6. Smith’in Üretken Emek Üzerine Görüşlerini Savunanlar. Konunun Tarihçesi]
165           [(a) İlk Görüşü Savunanlar: Ricardo, Sismondi]
166           [(b) Üretken Emek ile Üretken-Olmayan Emek Arasında Daha Önceki Ayrım Çabaları (D’Avenant, Petty)]
171           [(c) John Stuart Mill: Üretken Emek Konusunda Smith’in İkinci Görüşünün Yandaşı]
172 [7.] Germain Garnier. [Smith’in ve Fizyokratların Ortaya Koyduğu Teorilerin Sıradanlaştırılması]
172           [(a) Sermaye Karşılığı Değişilen Emeğin, Gelir Karşılığı Değişilen Emekle Karıştırılması. Toplam Sermayenin Tüketiciden Sağlanan Gelirle Yenilendiği Yolundaki Yanlış Yaklaşım]
177           [(b) Sermayenin Sermayeyle Değişimi Yoluyla, Değişmeyen Sermayenin Yenilenmesi]
187           [(c) Garnier’nin Smith’e Karşı Polemiklerindeki Sıradan Varsayımlar. Garnier’nin Fizyokrat Düşüncelere Kayması. Üretken-Olmayan Emekçilerin Tüketimini Üretim Kaynağı Olarak Alan Görüş – Fizyokratlara Göre Geri Bir Adım]
192 [8.] Charles Ganilh. [Değişim ve Değişim-Değeri Konusundaki Merkantilist Yaklaşım. Ödenmiş Her Emeğin Üretken Emek Kavramı İçinde Yeralması]
201 [9. Net Gelir Konusunda Ganilh ve Ricardo’nun Görüşleri. Üretken Nüfusu Azaltma Görüşünün Savunucusu Olarak Ganilh; Sermaye Birikiminin ve Üretici Güçlerdeki Artışın Savunucusu Olarak Ricardo]
217 [10.] Gelirin ve Sermayenin Değişimi [Toplam Yıllık Ürün Miktarının Yenilenmesi: (a) Gelirin Gelir ile Değişimi; (b) Gelirin Sermaye ile Değişimi; (c) Sermayenin Sermaye ile Değişimi]
238 [11.] Ferrier [Smith’in Üretken Emek ve Sermaye Birikimi Teorisine Karşı Ferrier’nin Yönelttiği Polemiklerin Korumacı Karakteri. Smith’in Birikim Sorunundaki Kafa Karışıklığı. Smith’in “Üretken Emekçiler” Görüşündeki Sıradanlık]
250 [12.] Kont Lauderdale [Egemen Sınıfları, Üretken Emeğin En Önemli Türlerinin Temsilcileri Sayan Mazeretçi Yaklaşım]
251 [13. Say’nin, “Maddi-Olmayan Ürünler” Anlayışı. Üretken-Olmayan Emeğin Başıboş Büyüyüşünün Haklı Gösterilmesi]
254 [14.] Kont Destutt de Tracy [Kârın Kaynağına Sıradan Bir Yaklaşım. “Sanayi Kapitalisti”nin, Tek Üretken Emekçi İlan Edilmesi]
266 [15. Smith’in Üretken Emek ve Üretken-Olmayan Emek Ayrımına Yöneltilen Polemiklerin Genel Yapısı. Üretken-Olmayan Tüketimi, Üretimin Gerekli İtici Gücü Gösteren Mazeretçi Yaklaşım]
268 [16.] Henri Storch [Maddi Üretim ve Zihinsel Üretim Arasındaki Karşılıklı Etkileşim Sorunlarına Tarihsel Olmayan Bir Yaklaşım. Egemen Sınıfların “Maddi-Olmayan Emek” Anlayışı]
272 [17.] Nassau Senior [Burjuvazi İçin Yararlı Olan Tüm İşlevlerin Üretken Olduğunun İlan Edilişi. Burjuvaziye ve Burjuva Devletine Dalkavukluk]
276 [18.] Pellegrino Rossi [Ekonomik Fenomenlerin Toplumsal Biçiminin Gözardı Edilişi. Üretken-Olmayan Emekçiler Vasıtasıyla Sıradan Bir “Emek Tasarrufu” Anlayışı]
283 [19. Maltusçu Chalmers’in, Varlıkların İsrafını Mazur Gösterici Savunusu]
284 [20. Adam Smith ve Onun Üretken Emek ve Üretken-Olmayan Emek Üzerindeki Görüşleri Hakkında Son Gözlemler]

[Beşinci Bölüm]
NECKER
289

289 [Kapitalizmde Sınıfların Uzlaşmaz Karşıtlığını, Yoksulluk ile Zenginlik Arasında Bir Uzlaşmaz Karşıtlık Olarak Sunma Çabası]

[Altıncı Bölüm]
QUESNAY’NİN EKONOMİK TABLOSU
(Ara-Değerlendirme)
293

293 [1. Quesnay’nin, Toplam Sermayenin Yeniden-Üretimi ve Dolaşımı Sürecini Gösterme Girişimi]
294 [2. Çiftçiler ile Toprak Sahipleri Arasındaki Dolaşım. Paranın, Çiftçilere, Yeniden-Üretim Süreci Dışında Dönüşü]
299 [3. Paranın Kapitalist ile İşçi Arasında Dolaşımı Üzerine]
299           [(a) Ücretin, Kapitalist Tarafından İşçiye Verilmiş Bir Öndelik Olduğundan Sözetmenin Saçmalığı. Kârı, Risk Ödülü Olarak Alan Burjuva Anlayış]
305           [(b) Emekçinin Kapitalistten Satın Aldığı Metalar. Paranın, Yeniden-Üretimi İfade Etmeyen Geri Dönüşü]
312 [4. Ekonomik Tabloya Göre Çiftçi ile İmalatçı Arasındaki Dolaşım]
316 [5. Ekonomik Tabloda Metaların ve Paranın Dolaşımı. Paranın Başlangıç Noktasına Geri Dönüşünün Farklı Durumları]
325 [6. Ekonomi Politiğin Tarihinde Ekonomik Tablonun Önemi]

[Yedinci Bölüm]
LINGUET
327

327 [Emekçinin “Özgürlüğü” Konusunda Burjuva-Liberal Görüşün İlk Eleştirisi]

EKLER

334 [1. Emek, Değer ve Bilimin Ekonomik Rolü Konularında Hobbes]
335 [3.] Tarihsel: Petty [Üretken-Olmayan Mesleklere Olumsuz Yaklaşım. Emek-Değer Teorisinin İlk Tohumları. Ücretleri, Toprak Rantını, Toprağın Fiyatını ve Faizi, Değer Teorisi Temelinde Açıklama Çabaları]
344 [3.] Petty, Sir Dudley North, Locke
344 [4.] Locke [Ranta ve Faize, Burjuva Doğal Yasa Teorisi Bakış Açısından Yaklaşım]
347 [5.] North [Sermaye Olarak Para. Faiz Oranında Düşüşün Nedeni Olarak Ticaretin Büyümesi]
351 [6. Zenginliğin Kaynağı Olarak Sanayi Üzerine Berkeley’in Görüşleri]
351 [7.] Hume ve Massie
351           [(A) Faiz Konusunda Massie ve Hume]
352           [(B) Hume. Kârın ve Faizin, Ticaret ve Sanayideki Büyümeye Bağlı Olarak Düşmesi]
353           [(C) Massie. Kârın Parçası Olarak Faiz. Faiz Düzeyinin Kâr Oranıyla Açıklanması]
355           [(D) Sonuç]
356 [8. Fizyokratlarla İlgili Bölümlere Ek]
356           [(A) Ekonomik Tabloya Ek Not. Quesnay’nin Yanlış Varsayımları]
357           [(B) Bazı Fizyokratların Merkantilist Düşüncelere Kısmen Geri Dönmesi. Fizyokratların Rekabet Özgürlüğü İstemi]
358           [(C) Değişimde, Değeri Artırmanın Neden Olanaksız Olduğunun İlk Formülü]
358 [9. Gecikmeli Fizyokrat Buat’tan Toprak Aristokrasisine Övgüler]
359 [10. Fizyokrat Açıdan Toprak Aristokrasisine Yönelik Polemikler (Adı Belirsiz Bir İngiliz Yazar)]
363 [11. Tüm Mesleklerin Üretkenliği Konsunda Mazeretçi Yaklaşım]
364 [12.] Sermayenin Üretkenliği. Üretken Emek, Üretken-Olmayan Emek.
364           [(A) Toplumsal Emeğin Üretkenlik Gücünün Kapitalist İfadesi Olarak Sermayenin Üretkenliği]
368           [(B) Kapitalist Üretim Sisteminde Üretken Emek]
371           [(C) Sermaye ile Emek Arasındaki Değişimde Özsel Olarak Farklı İki Evre]
374           [(D) Üretken Emeğin, Sermaye Açısından Özgül Kullanım-Değeri]
376           [(E) Hizmet Veren Emek Olarak Üretken-Olmayan Emek; Kapitalizm Koşullarında Hizmetlerin Satın Alınması. Sermaye ile Emek Arasındaki İlişkiyi Hizmet Değişimi Olarak Algılayan Sıradan Bir Bakış]
381           [(F) Kapitalist Toplumda Zanaatçıların ve Köylülerin Emeği]
383           [(G) Üretken Emeğin Ek Tanımı: Maddi Zenginlikte Somutlaşan Emek]
383           [(H) Kapitalizmin, Maddi-Olmayan Üretim Kesimindeki Görünümü]
384           [(I) Maddi Üretim Sürecinin Bütünü Açısından Üretken Emek Sorunu]
385           [(J) Maddi Üretimin Bir Dalı Olarak Ulaştırma Sanayisi. Ulaştırma Sanayisinde Üretken Emek]
387 [13. Kapital’in I. ve III. Kısımları İçin Plan Taslağı]
387           [(A) Kapital’in Kısım I ya da Kesim I Planı]
388           [(B) Kapital’in Kısım III ya da Kesim III Planı]
388           [(C) Kapital’in Kısım III Bölüm II Planı]
393 Açıklayıcı Notlar
413 Kaynaklar Dizini




Sayfa başına gidiş