P. Nikitin: Ekonomi Politik

P. Nikitin'in Principes d'Economie Politique (Editions du Progres, Moscou, 1962) adlı yapıtının "Le Mode de Production Capitaliste" adlı bölümünü, Fransızcasından Hamdi Konur dilimize çevirmiş ve Editions du Progrès, 1966, basımı dikkate alınarak gözden geçirilmiş ve kitap Ekonomi Politik I adı ile, Sol Yayınları tarafından, Kasım 1995 (Birinci Baskı: Nisan 1968, İkinci Baskı: Ocak 1971, Üçüncü Baskı: Eylül 1974... Yedinci Baskı: Mart 1990) tarihinde Ankara'da yayınlanmıştır.

Eriş Yayınları tarafından düzenlenmiştir.
e-posta:
Kurtuluş-Cephesi Dergisi

İ Ç İ N D E K İ L E R

EKONOMİ POLİTİĞİN KONUSU	9
Toplum hayatının temeli olan maddi varlıkların üretimi Üretici güçler ve üretim ilişkileri Toplumsal gelişmenin ekonomik yasaları Ekonomi politiğin tanımı	10 12 18 22
BİRİNCİ BÖLÜM KAPİTALİZM-ÖNCESİ ÜRETİM TARZLARI	26
1. İlkel komünal üretirn tarzı 2. Köleci üretim tarzı 3. Feodal üretim tarzı 4. Feodalizmin dağılması ve ortadan kalkması. Feodal düzenin bağrında kapitalist ilişkilerin doğuşu	26 30 35 36
KAPİTALİST ÜRETİM TARZI A. — T E K E L - Ö N C E S İ K A P İ T A L İ Z M	41
İKİNCİ BÖLÜM META ÜRETİMİ, META VE PARA	41
1. Meta üretimin genel niteliği Meta üretimi kavramı Meta üretimi. Meta üretiminin ortaya çıkış koşulları Basit meta üretimi ve kapitalist meta üretimi 2. Meta ve emek, metaların yaratıcısı Metaın kullanım değeri ve değeri Somut emek ve soyut emek Özel emek ve toplumsal emek Meta değerinin büyüklüğü 3. Değişimin ve değerin şekillerinin gelişmesi Değerin ifade şekli, değişim-değeri Değerin basit şekli Değerin tam ya da gelişmiş şekli Değerin genel şekli Değerin para şekli 4. Para Para, niteliği ve görevleri Altın ve kağıt para, enfasyon Kredi para 5. Değer yasası meta üretiminin ekonomik yasası Üretimde rekabet ve anarşi Değer yasası Metaın fetiş niteliği	42 42 43 44 46 46 50 52 53 55 55 55 56 56 57 58 58 62 63 64 64 65 68
ÜÇÜNÇÜ BÖLÜM SERMAYE VE ARTI-DEĞER, KAPİTALİST DÜZENDE ÜCRET	70
1. Sermayenin ilkel birikimi KapitaIizmin ortaya çıkış koşulları Üretim araçlarıyla üreticiler arasında ayrılma. Zenginliklerin bir azınlık elinde birikmesi 2. Paranın sermayeye dönüşmesi Sermayenin genel formülü Meta olarak işgücü değeri ve kullanım-değeri 3. Artı-değer üretimi, kapitalist sömürü Kapitalist düzende iş sürecinin özellikleri Değerin büyümesi süreci. Kapitalist sömürü Gerekli ve ek-emek süreci Burjuva toplumunun sınıf yapısı 4. Sermaye ve onun bileşenleri Üretimin toplumsal ilişkisi olarak sermaye Değişmeyen sermaya ve değişen sermaye Sabit sermaye ve döner sermaye Artı-değerin kitlesi ve oranı 5. İşçi sınıfının sömürülme derecesini yükseltmek için iki yol Mutlak artı-değer Nispi artı-değer Ek artı-değer Sanayide kapitalist gelişmenin üç aşaması Kapitalizmin temel çelişkisi 6. Kapitalist düzende ücret Ücret nedir? Ücret şekilleri Nominal ücret ve gerçek (reel) ücret Ücretlerin artırılması için işçi sınıfının yürüttüğü mücadele	71 71 71 73 73 75 76 76 77 80 81 82 82 83 84 85 87 87 88 90 91 93 94 94 95 99 101
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SERMAYE BİRİKİMİ VE PROLETARYANIN DURUMUNUN KÖTÜLEŞMESİ	103
1. Sermaye birikimi ve işsiz ordusunun meydana gelmesi Yeniden-üretim ve sermaye birikimi Sermayenin organik bileşimi Yedek sanayi ordusu ve bu ordunun şekilleri Malthus'un insandan-kaçış (misantropique) "teori"si 2. Kapitalist birikimin genel yasası Kapitalist birikimin genel yasası nedir? Proletaryanın durumunun nispi ve mutlak kötüleşmesi Kapitalist birikimin tarihi eğilimi	103 103 109 111 113 114 114 115 120
BEŞİNCİ BÖLÜM ARTI-DEĞERİN KÂRA DÖNÜŞMESİ VE ÇEŞİTLİ SÖMÜRÜCÜ GRUPLAR ARASINDA DAĞILIMI	122
1. Sermayenin farklı şekillere girmesi Sermaye hareketi Çeşitli sermaye şekilleri ve kapitalist gruplar 2. Ortalama kâr ve kâr oranı Üretim giderleri ve kâr Ortalama kâr oranının oluşumu ve üretim fiyatı Kâr oranının düşme eğilimi 3. Ticari kâr Sanayi sermayesi ve ticari sermaye Ticari kârın kaynağı Dolaşım harcamaları Kapitalist ticaretin şekilleri. Dış ticaret 4. İkraz sermayesi. Hisse senetli ortaklıklar İkraz sermayesi ve faiz Kapitalist kredi. Banka ve bankacı kârı Hisse senetli ortaklık 5. Toprak rantı ve kapitalist düzende toprak ilişkileri Kapitalist toprak rantı Diferansiyel (farklılık) rantı Mutlak rant. Toprağın fiyatı Tarımda kapitalist gelişmenin ayırdedici nitelikleri Toprağın ve toprak rantının uluslaştırılması	122 122 124 125 125 127 131 133 133 133 134 135 136 136 138 139 142 142 143 146 148 150
ALTINCI BÖLÜM TOPLUMSAL SERMAYENİN YENİDEN-ÜRETİMİ VE EKONOMİK BUNALIMLAR	152
1. Toplumsal sermayenin yeniden-üretimi Bireysel sermaye ve toplumsal sermaye Toplam toplumsal ürün Gerçekleştirme sorunu ve niteliği Basit kapitalist yeniden-üretim içinde gerçekleşme Genişletilmiş kapitalist yeniden-üretimde gerçekleşme koşulları 2. Ulusal gelir Ulusal gelir nedir? Ulusal gelir dağılımı Ulusal gelirin kullanılması 3. Ekonomik bunalımlar Bunalımların mahiyeti ve ilk nedeni Kapitalist çevrim (cycle) ve evreleri Bunalımlar ve kapitalizmin çelişkilerinin kesikinleşmesi	153 153 153 155 155 157 161 161 162 164 165 165 167 170
B. — E M P E R Y A L İ Z M, T E K E L C İ K A P İ T A L İ Z M	172
YEDİNCİ BÖLÜM EMPERYALİZMİN BAŞLICA EKONOMİK BELİRTİLERİ	175
1. Üretimin yoğunlaşması ve tekeller ">Üretimin yoğunlaşması Tekel şekilleri Başlıca kapitalist ülkelerde tekelci birlikler Tekeller ve rekabet 2. Mali-sermaye (finans-kapital) ve mali-oligarşi Sermayenin yoğunlaşması ve banka tekelleri Bankaların yeni rolü Mali-sermaye (finans-kapital) Mali-oligarşi 3. Sermaye ihracı. Dünyanın toprak ve ekonomik bakımdan paylaşılması Sermaye ihracı Dünyanın kapitalist gruplar arasında ekonomik bakımdan paylaşılması Dünyanın toprak olarak paylaşılması ve yeniden paylaşılması uğruna mücadele Emperyalist sömürge sistemi 4. Tekel kârı, tekelci kapitalizmin itici gücü Tekel kârı Tekel kârının kaynağı	175 175 177 179 181 182 182 183 184 185 188 188 191 193 194 197 197 197
SEKİZİNCİ BÖLÜM TARİHTE EMPERYALİZMİN YERİ, GENEL BUNALIMI	200
1. Tarihte emperyalizmin yeri Emperyalizm, tekelci kapitalizm Emperyalizm, asalak ya da çürüyen kapitalizm Emperyalizm, cançekişen kapitalizm Tekelci-devlet kapitalizmi Ekonomik ve politik gelişmenin eşitsizliği yasası 2. Dünya kapitalizminin genel bunalımı Kapitalist sistemde genel bunalımın içyüzü ve aşamaları Dünyanın iki sisteme bölünmesi Bunalım ve emperyalizmin sömürge sisteminde dağılma Pazar sorununun vahimleşmesi, kronik işsizlik ve düşük üretim kapasitesi Kapitalist devrede (cycle) değişme Ekonominin askerileştirilmesi ve emekçi halkın durumunun kötüleşmesi Ulusun çıkarları ile tekeller arasındaki çelişkilerin şiddetlenmesi Kapitalist ülkeler arasındaki çelişkilerin keskinleşmesi	200 200 203 205 207 210 213 213 215 216 220 222 225 228 229