"Devrimci" Yol
     "Hayaleti"

        “Yeni kuşak, içinde bulundukları ilişkilerde her türlü nesnel bilgiden uzak tutulurken, yazılı ve görüntülü basın tarafından (moda sözcükle medya) kendilerine sunulan hazır, kurgusal (montaj) bilgilerle yetinmek zorunda bırakıldılar. Devrim, devrimcilik, devrimci mücadele, örgütsel faaliyet, örgüt vb. hakkındaki tüm bilgileri bu kurgusal bilgilerle sınırlıydı. Böylece, Tupamaros yöneticisinin de belirttiği gibi, ‘bilgi eksikliği, genel tarihsel bilgi eksikliği’, örgütler ve örgütsel faaliyet üzerine bilgi eksikliği, nesnel bilgi ile kurgusal bilgi arasındaki farklılıkla belirlenen bir zıtlık olarak ortaya çıkmaktadır. Yazılı ve görüntülü basının, romanların, flimlerin, televizyon dizilerinin, aktüel haberlerin kurgusu içinde ve kurgusuyla devrimci mücadeleye ilişkin olarak elde edilen bilgiyle ‘bilgi sahibi’ kılınan yeni kuşak, eski devrimcilerin yozlaşmış ve yozlaştırılmış ilişkileri içinde, bu bilgilerinin doğru olduğu kanısına ulaştılar. Bunun sonucunda devrimci mücadele ile kesinkes çatışan ve devrimci mücadeleden dışlanması kaçınılmaz olan anlayışlar ve davranışlar, bu bireyler tarafından doğal bir anlayış ve davranış olarak kabul edildi ve pratikte de ona göre hareket etmeye başladılar. Bu durum devrimci örgütlerce de facto kabul edildi. Ama bu şekilde kabul edilen durum, pratikte yeni çatışmalar yaratmadan var olamazdı ve öyle de oldu. Yeni kuşağın medyadan öğrendiği ve doğruluğundan hiç şüphe duymadığı devrimcilik ile devrimci mücadelenin kendi gerçekliği arasında çıkan bu çatışma, kaçınılmaz bir biçimde kurgusal bilgiyle şekillendirilmiş devrimciliğin dışlanmasını getirdi.” [1]

        “Parti bu bakımdan öncünün kitlelerle üye alışverişini sağlamak ve giderek genişleyen ve yaygınlaşan bir şekilde yığınların mücadelesini örgütleyecek bir yapılanışa sahip olmalıdır.
        THKP-C pratiği bu açıdan irdelendiğinde bu konuda uygulamada bütünsel bir olumluluk gösterdiğini söylemek mümkün değildir. İlk parti içi ayrılık sırasında görüş ayrılıkları ile ilgili olarak M. Aktolga tarafından kaleme alınan metinde bu konuya ilişkin şu satırlar dikkat çekicidir: ‘Denilir ki, ‘işte parti de var cephe de var’ çok yönlü çalışma deyip görev bölümü de yaptık. Yalnız bazıları görevlerini yaptılar, bazıları da yapmadılar... Numara yapmaya gerek yoktur. O haltlar hep beraber yenmiştir. (Altını Aktolga çizmiş) Parti de cephe de çok yönlü çalışma da Narodnizmi gizlemeye yarayan maskeler olmuşlardır.’ Bunada Aktolga kendilerine yöneltilen çok yönlü çalışma içindeki görevlerini yerine getirmediklerine ilişkin suçlamaya karşı kendini savunmaya çalışırken parti çizgisini suçluyor. Biz burada bu suçlama ve savunmayı bir yana bırakalım. Burada önemli olan iki nokta sözkonusudur. Bunlardan birincisi, partinin çok yönlü çalışmanın gerekliliğine ilişkin anlayışının kanıtlanmasıdır. Bunun yanında ikinci olarak, parti pratiği içinde çok yönlü görevlerin bir kısmının yerine getirilmemiş olması durumunun tesbitidir.” [2]

        “Ötesi, böyle bir durumda parti yapılanmasında önemli zaaflar varken açık ve yoğun bir baskı döneminin içine girildi. Kazanılmış mevzilerin savaşsız terkedilmemesi ve bu gibi başlıca politik sebeplerle 12 Martın kanlı saldırganlığına karşı savaşmak zorunda kalındı. Oligarşinin ülkemiz tarihinin belki en büyük takibi koşullarında bölünmeye uğranarak örgütün baştaki bütünlüğü kayboldu. Bu nokta yenilginin ortaya çıktığı noktadır.” [3]

        “İhtilâlci parti, bu üç cephede (ideolojik, ekonomik ve politik), her cephenin imkanlarını en iyi şekilde harekete geçirerek savaşan partidir. Partimiz emperyalizme, yerli hakim sınıflara ve onların soldaki uzantılarına karşı, üç cephede birden savaşı yürütmeye çalışmaktadır.” (THKP I Nolu Bildirisi, Mayıs 1971)
        “Savaş çok yönlüdür. Çeşitli halk kesimlerinin kitlevi hareketinin örgütlendirilip, yönlendirilmesinden, ideolojik savaştan, silahlı savaşa kadar bütün mücadele biçimlerini aynı anda yürütmek gerekmektedir...
        Partimizin bu çok yönlü mücadeleyi yürütebilmek için, her alanın en tutarlı en sivrilmiş elemanları ile, bütün bu alanlar arasında ilişki ve güdümü sağlamak ile yükümlü merkez komitesi üyelerinin de katıldığı bir genel komitesi vardır.” (THKP Tüzüğü, 1971)
        “Proletaryanın partisi ideolojik, ekonomik-demokratik ve politik olmak üzere üç cephede birden savaşan, diyalektik ve tarihi materyalizmin temeli üzerinde kurulmuş olan proletaryanın öncü müfrezesidir.” (Kesintisiz Devrim II-III)

        “Bilebildiğimiz kadarıyla bu arkadaşlar, Marksizmden habersiz kişiler değil, tam tersine bu konuda toplantılarda vs.’lerde sözcülük yapan çeşitli fraksiyonların yanlış çizgide olduğunu, sosyalizmin ustalarının eserlerinden alıntılarla söyleyen ve de aylarca birlikte devrim anlayışı, çalışma tarzı, örgüt anlayışı, Türkiye’nin şartları gibi konularda konuşup hemfikir olduğumuz kişilerdi.
        Mayıs ayının sonuna kadar parti çizgisini hararetle savunan bu arkadaşlar, İstanbul’daki arkadaşların yakalanmaları üzerine, eski ideoloji ve stratejilerini değiştirerek, eski çizgiyi sol sapma diye mahkum ederek, kitaplar içine dalarak (bütün pratik görevlerini bir yana itip) Marksizmi öğrenip, sonunda da ‘eskiden Doktor genellikle doğru söylüyordu. Biz Doktor’un dediklerini yanlış değerlendirmişiz’ diyerek zamanında revizyonist ve anti-Leninist diye mahkum edilmiş olan çizgiyi, partinin yeni çizgisi diye ilan etmişler, bunu Doktor’un her dediğinin doğru olduğunu söyleyerek değil, genellikle doğru söylüyordu diye yapmaktadırlar.” (Mahir Çayan, Aralık 1971 tarihli mektubu)

        “Anlaşılmaz nokta, bizim ileri sürdüğümüz tezlere karşı, THKP-C’nin ‘eksik ve zaaflarının bulunmadığını’ neye dayanarak iddia edebildikleridir. Şöyle yazanlar var:
        ‘THKP-C’nin doğuşundan sonraki tüm yazılar partinin ideolojik çizgisini ve politikasını açıklayan yazılardır. Bu yazıların tümü o dönemde parti örgütlenmesi içinde yer alan tüm arkadaşların ortak görüşüdür ve THKP-C’nin ideolojik-politik ilkelerini belirler.’
        Yazılanların tümünün THKP-C’nin ideolojik çizgisini belirlediğini söylemeye bile gerek yok, ama bu ‘yazıların tümü o dönemde parti örgütlenmesi içinde yer alan tüm arkadaşların ortak görüşüdür’ derken neye dayanıyorlar? Kim bu, Acelecilerin parti örgütünde yer alan ‘arkadaşları’? Y. Küpeli, M. Aktolga, İ. Uçar, M. Ulusoy, B. Erdumlu gibilerinin baştan beri sözkonusu yazılarda ‘ortak’ görüş sahibi olduğunu, hangi arkadaşları anlatıyor kendilerine? Bizim söylediğimiz herşeyi gözü kapalı reddeceğim derken, ne anlama geldiğini bile hiç düşünmeden çocukça laflar geveleyip duruyorlar. İtiraz et de ne olursa olsun, nasıl olsa kimse, neyin doğru neyin yanlış olduğunu anlamaz (!).” [4](abç)

        “Bilebildiğimiz kadarıyla bu arkadaşlar, Marksizmden habersiz kişiler değil, tam tersine bu konuda toplantılarda vs.’lerde sözcülük yapan çeşitli fraksiyonların yanlış çizgide olduğunu, sosyalizmin ustalarının eserlerinden alıntılarla söyleyen ve de aylarca birlikte devrim anlayışı, çalışma tarzı, örgüt anlayışı, Türkiye’nin şartları gibi konularda konuşup hemfikir olduğumuz kişilerdi.” (abç)

        “Bizim çoğunlukla ‘aceleci gruplar’ başlığı altında topladığımız kesimde belli başlı üç ayrı grup var. HDÖ (Acil), MLSPB ve Devrimci Kurtuluş (Eylem Birliği).” [5]

        “(DS) THKP-C Hareketinin değerlendirilmesinde, özellikle de Kurtuluş, Acilci gibi ‘sol’ grupların Devrimci Yol’a yönelttikleri suçlamaları olduğu gibi benimsediler.” [6]

        “Devrimci Yol’un politik hattının belirlenmesinde de 70 öncesi hareketin çok yönlü etkilerinden sözedilebilir. Bu açıdan, onun 1975-80 arasındaki mücadele çizgisi ve politik hattıyla 70 öncesi gelişmelerin ve özellikle THKP-C’nin ilişkisi ve farklılıkları üzerinde durulabilir.
        Burada sözkonusu olan kuşkusuz geçmişin değerlendirilmesi ve özellikle THKP-C hareketi karşısında alınan tavırdır. 12 Mart sonrası dönemde 70’lerin başında gelişen silahlı mücadele eylemlerinin yenilgileri karşısında yaygın bir red eğilimi vardı. Devrimci Yol’un 68 hareketinin ve onun en ileri noktası olarak biten THKP-C hareketinin doğal uzantısı olarak görülmesine karşın, onun örgütlenme ve mücadele hattında THKP-C’nin Mahir Çayan tarafından formüle edilmiş çizgisinden önemli farklılıklar olduğu biliniyor.
        Geçmişin eleştirisi bu şekilde (o dönemde sağ bir eğilim olarak yaygın olduğu şekilde, geçmiş hareketin toptan reddi olarak değil) mücadele içinde ve mücadelenin somut gereklerine uygun politikalar ve çözümler getirmeye çalışarak gerçekleştiriliyordu.” [7] (abç)

        “Devrimci Yol’un THKP-C Hareketi ve Mahir Çayan’ın teorik çözümlemeleri konusundaki, onu kalıplaşmış formüller halindeki bir dogma olarak değil, geliştirilmesi gereken ve devrimci mücadelenin somut sorunlarını çözmede kullanılabilecek ve yeniden üretilecek bir çıkış noktası olarak kavrayan yaklaşımları, onu daha çok Öncü Savaşı, Suni Denge, PASS vb. kavramlara ait bir formüller ve tanımlar kataloğu olarak benimseyen genç-sempatizan kesimler arasında yeterince kavranamamıştır...
        Devrimci Yol bu sorunu teorik eğitimin derinleştirilmesi ile çözülebilecek bir sonuç olarak görmüş, bunu yazılarında sürekli olarak vurgulamak gereğini duymuştur. Ancak zaten kendisi pek çok eksiklikler taşıyan genç bir hareket olan Devrimci Yol, özellikle başlangıçta bu sempatizan unsurları eğitmekte (özellikle İstanbul gibi bazı bölgelerde) güçlüklerle karşılaşmıştır.” [8] (abç)

        “Seksen öncesinin yoğun silahlı çatışma ortamı içinde Devrimci Yol’ un ortamı gerginleştiren değil ‘frenleyici’ bir siyasi çizgi izlediği söylenebilir. Bazıları bunun nedenlerini 12 Mart döneminde ve sonrasında 70 eylemlerine yönelik yürütülen kitlelerden kopukluk, maceracılık, anarşistlik suçlamalarının baskılanmalarına bağlamıştır. Bu, gerçeği ifade etmekten uzak bir değerlendirmedir. Bunalımın derinleşmeye devam ettiği bir kriz ortamında, devrimci güçler iktidarı ele geçirme konumunda değillerse, iktidar değişikliğini zorlayan şiddetteki bir askeri eylem çizgisi, kaçınılmaz olarak yaratılan iktidar boşluğunun diğer burjuva iktidar seçenekleri tarafından doldurulmasını getirecekti. Bu yüzden, bunalımı hükümet değişikliklerini zorlama yönünde derinleştirme doğrultusundaki bir şiddetli askeri eylem çizgisinin burjuva kliklerinin iktidar hesaplarına takılmasına yolaçması mümkün görünüyordu.
        Bize göre yetmişlerin sonlarında Devrimci Yol’un iktidarı ele geçirmeye yönelik daha yüksek bir eylem çizgisi izlemesine uygun bir durumunun bulunmadığı çok açık bir gerçekti. Ne dünya ne Türkiye gerçeği, ne de devrimci hareketin kendi gerçekleri buna uygun bir durumda değildi. Yetmişlerin sonlarına gelirken Devrimci Yol’un aşırı saldırgan eylem eğilimlerine karşı kimi zaman frenleyici ve mücadeleyi kitlesel bir direniş hattında tutarak iktidar mücadelesini tabana yayma ve küçük yerel birimler düzeyinde sürdürme yönündeki bir siyaset ve eylem çizgisi izlemesinin (Fatsa’nın ‘Kızıldere’nin hem eleştirisi, hem de devamı’ olmasının) nedenlerini bu çerçeve içinde değerlendirmek gerekir.” [9] (abç)

        “Öte yandan Devrimci Yol’un eylem anlayışı ‘meşruluk’ ilkesine dayanır. Sınıflar mücadelesinin düzeyi, geniş emekçi kesimlerinin içinde bulundukları psikolojik durum, gelişen süreci algılayış biçimleri her zaman Devrimci Yol için temel kalkış noktası olmuştur.” [10]

        “Pasifistler, uzlaşıcı ve teslimiyetçi tutumlarını, ‘ülkemiz, uzak-doğu veya Latin Amerika ülkeleri gibi değildir; oralardaki kitlelerde bir isyancı gelenek vardır. Oysa ülkemizde durum başkadır, böyle bir gelenek yoktur. Bu yüzden, önce kitleleri silahlı aksiyonun dışındaki mücadele biçimleri ile bilinçlendirip, örgütleyelim, yani silahlı mücadele için asgari (!) örgütlenmeyi sağlayalım, ondan sonra silahlı mücadeleye başlarız’ diyerek haklı ve mazur göstermeye çalışmaktadırlar. (Pasifistlerin, emperyalizmin işgali altında olan ülkemizde meseleyi bu şekilde koymalarının Türkçesi, ‘önce revizyonist çalışma yaparak, kitleyi ve kendimizi örgütleyelim, ondan sonra da devrimci mücadeleye başlarız’ demektir. Oysa barışçıl mücadele metodları temel alınarak yapılan örgütlenme asla savaşma aşamasına geçemez. Yunanistan örneği açıktır.) Bu da, belli ölçülerde, önemli sayılmasa bile solda bulanıklık yaratmaktadır. Bu revizyonist ve pasifist yorum, formel mantığa göre çok mantıki (!) olduğu için, meselelere henüz diyalektik materyalizmin ışığı altında bakamayanların kafalarını bulandırmaktadır.”

        “O yıllarda Devrimci Yol çevresine karşı yapılan sert eleştirilerin başında da bu tartışma başlıkları geliyordu. Devrimci Yol çevresi, özellikle THKP-C kökenli örgütler tarafından, Mahir Çayan’ı inkar etmekle suçlanıyordu. Direniş Komitelerinin Mahir Çayan’ın tezlerinde olmadığı söyleniyordu.
        Devrimci Yol Ana Davası’nın 1 Nolu sanığı Oğuzhan Müftüoğlu, o günkü tartışmaları şöyle değerlendiriyordu bir yazısında: ‘Zengin bir mücadele ve deneyler birikimini sunan Devrimci Yol pratiği bize göre THKP-C hareketinin en iyi değerlendirilmesi sayılmalıdır. Onun en iyi savunmasını da, devrimci bir eleştirisini de orada bulmak olanaklıdır. Bu nedenle ‘Fatsa’, ‘Kızıldere’nin bir devamı olduğu kadar onun bir eleştirisidir de.’ (Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi. Mart 1990)” [11] (abç)

        “Öncü savaşı devrim stratejisi değildir. Devrim stratejisi, devrimin temel ve genel yolunu belirler. Ülkemizde devrim uzun dönemli bir silahlı savaş yolundan, ülkemize özgü bir halk savaşından geçerek zafere ulaşacaktır. Öncü savaşı, ülkemizde halk savaşının geçmek zorunda olduğu; halk savaşının ilk evresinde geçilecek olan bir ‘ara aşama’ veya ‘taktik evre’dir. Emperyalizmin 3. bunalım dönemine has gelişmelerin bir sonucu olarak halk savaşının başlangıç aşaması proletarya partisinin örgütleyip yürüteceği öncü-gerilla mücadelesi ile karakterize olacaktır.” [12] (abç)