Onlar
[onlar.mp3]

Onlar ki
            toprakta karınca,
                      suda balık,
                          havada kuş kadar
                                    çokturlar;
korkak,
          cesur,
                  cahil,
                          hakim
                              ve çocukturlar
ve kahreden
                ve yaratan ki onlardır,
destanımızda yalnız onların maceraları vardır.

Onlar ki uyup hainin iğvasına
      sancakları elden yere düşürürler
          ve düşmanı meydanda koyup
                    kaçarlar evlerine
ve onlar ki bir nice mürtede hançer üşürürler
ve yeşil bir ağaç gibi gülen
ve merasimsiz ağlayan
ve ana avrat küfreden ki onlardır,
destanımızda yalnız onların maceraları vardır.

Demir,
        kömür
                ve şeker
ve kırmızı bakır
ve mensucat
ve sevda ve zulüm ve hayat
ve bilcümle sanayi kollarının
ve gökyüzü
         ve sahra
                  ve mavi okyanus
ve kederli nehir yollarının
sürülmüş toprağın ve şehirlerin bahtı
                  bir şafak vakti değişmiş olur,
bir şafak vakti karanlığın kenarından
onlar ağır ellerini toprağa basıp
                                              doğruldukları zaman.
En bilgin aynalara
              en renkli şekilleri aksettiren onlardır.
Asırlardır onlar yendi, onlar yenildi.
Çok sözler edildi onlara dair
ve onlar için:
Zincirlerinden başka kaybedecek şeyleri
                                                                    yoktur,
                                                                            denildi.

Nazım HİKMET