AŞKIN. (
Os. Müteâl,
Fr. Transcendant,
Al. Transscendent,
İng. Transcendent,
İt. Transcendente). Varlığını aşan...
Metafizikte
içkin (
Os. Mündemiç,
Fr. İmmanent) terimi karşıtıdır. İlgili bulunduğu varlığın gerçekliğini ve gücünü aşmış olmak anlamını verir. Kant'a göre insan bilincinin , bilgisinin, yapabileceği bütün deneylerin ötesinde olan kendinde şey (numen)
aşkın'dır.
Aşkın belli bir anlamda fiziği aşan, eşdeyişle
metafizik demektir. Tanrıbilim, terimi büsbütün açıklığa kavuşturur ve onu
Tanrı anlamında kullanır; insanların bütün davranışları ve eylemleri aşkın olanlarla yönetilir. Bk. İçkin, Deneyüstü, Deneyüstücülük.
Cilt I