Felsefe Ansiklopedisi                                                       Kurtuluş Cephesi İnternet Sayfası
e-posta:
Kurtuluş-Cephesi Dergisi

      ACI. (Os. Iztırap, Elem; Fr. Douleur, Al. Schmerz, İng. Pain, İt. Dolore) Hoşa gitmeyen duygulanım.
     
      1. Ruhbilim: Tinsel ağrı... Ruhbiliminde acı, haz (Os. Zevk, Fr. Plaisir) karşıtıdır. Önce Aristoteles, tinsel ağrı duygusunu, tensel doygunluğa ulaşamamak ya da bu doygunluğu aşmakla açıklamıştır. Aristoteles'e göre tinsel duygularımız, tensel isteklerimizin gerektiği ölçüde karşılanmamasından doğarlar. Örneğin aç bir insan, yeterince doymamış ya da yettiğinden daha çok doymuşsa tinsel acı duyar. Daha sonra Descartes, tinsel acı'nın, insana zararlı olanın zihinde yansımasıyla meydana geldiğini ileri sürmüştür. Faydacılık ve pragmacılık öğretileri de bu temelden yola çıkmışlardır. Faydacılara göre, acı veren, yararsız olan'dır. Pragmacılara göre acı veren, pratik yanlış'tır. Pratik olarak yanlış davranıp davranmadığımızı bu ölçüyle anlayabiliriz, davranışımız bize acı vermişse yanlış davranmışız demektir... Acı ve haz, bütün canlıların ana itkileridirler. Hayvan ve insan, acıdan kaçar ve hazza yönelir. Bu güçlü itkiler bir çok felsefe öğretilerinin temel ilkeleridir. Antikçağ Yunan felsefesini kaplayan mutluluk temasının temelinde bu itkiler yatmaktadır. Hazcılık ve Kirene okulu öğretileri tümüyle acı-haz karşıtlığı üstüne kurulmuştur. Sokrates'e göre acıdan kaçmak ve hazza yönelmek ancak bilgi'yle gerçekleşebilir. Yaramıza bıçak vurdururuz, çünkü bilgi ilerdeki büyük acıdan korunmak için şimdiki küçük acıya katlanmamızı gerektirir. İnsan, acıdan bilgisizce kaçar ve hazzı bilgisizce isterse, yarasına bıçak vurdurmaz ve ölür.
      2. Fizyoloji: Tensel ağrı... Çeşitli belirtilerle tanımlanır: A) Kassal belirtiler: Yüz kasılması, bağırma, vücudun aldığı durumlar. B) Kansal belirtiler: Yürek çarpıntısı, sararma, kızarma. C) Salgısal belirtiler: Terleme, gözyaşı. D) Sinirsel belirtiler: Titreme, çırpınma. Bk. Haz, Acıcılık, Acı Duyumları.

Cilt I